តាមទំនៀមពីបុរាណ ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិ ឆ្នាំ ជូត ឆ្នាំ២០២០ នេះ មានរយៈពេល ៤ថ្ងៃ។ ប៉ុន្តែជាអកុសល នៅឆ្នាំនេះ រដ្ឋាភិបាល បានប្រកាសផ្អាកពិធីចូលឆ្នាំថ្មី មិនឲ្យប្រារព្ធនៅតាមទីសាធារណៈជាបណ្ដោះអាសន្ន ដោយអនុញ្ញាតឲ្យធ្វើពិធីទទួលទេវតានៅតែក្នុងផ្ទះរៀងៗ ខ្លួន ព្រោះប្រទេសកើតមានវិបត្តិជំងឺឆ្លងកូវីដ១៩ ធ្ងន់ធ្ងរ។
តាមការគ្រោងទុក សង្ក្រាន្តឆ្នាំថ្មីនេះ នឹងចូលមកដល់នៅវេលាម៉ោង ៨:៤៨នាទីយប់ ថ្ងៃចន្ទ័ ៦រោច ខែចែត្រ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៣ ខែមេសា គ្រិស្តសករាជ ២០២០។
ដោយសារមហាសង្ក្រាន្តឆ្នាំថ្មី ចូលមកនៅថ្ងៃចន្ទ គឺចំវេនទេវតាព្រះនាម« គោរាគទេវី » ជាបុត្រីទី២ នៃកបិលមហាព្រហ្ម ចូលមកបន្តវេនថែរក្សាទ្វីបលោកយើងនេះ ក្នុងរយៈពេលពេញមួយឆ្នាំ បន្តវេនពីទេវតាឆ្នាំចាស់។
តើដំណើរយាងមកភពផែនក្នុងឆ្នាំថ្មីនេះ ព្រះរាជបុត្រី« គោរាគទេវី » នាំយកមកនូវអ្វីខ្លះ ហើយសង្ក្រាន្តឆ្នាំថ្មីក្នុងសម័យកើតមានវិបត្តិជំងឺឆ្លងកូវីដ១៩ នេះ ប្រព្រឹត្តិទៅយ៉ាងដូចម្ដេចនោះ?
តាមការគន់គូរនៃក្រុមជំនុំវិជ្ជាហោរាសាស្ត្រ បានបង្ហាញថា នៅក្នុងរាត្រីចន្ទ ៦រោច ខែចែត្រ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៣ ខែមេសា វេលាម៉ោង ៨:៤៨នាទីនោះ ព្រះអាទិត្យចរចេញពីមីនរាសី ទៅឋិតនៅឯ មេសរាសីតាមផ្លូវគោវិថី គឺផ្លូវកណ្ដាល ទើបមានទេវធីតាមួយព្រះអង្គជាមគ្គនាយិកាព្រះនាម« គោរាគទេវី» ជាបុត្រីទី២ ក្នុងចំណោមបុត្រីទាំង ៧អង្គ នៃកបិលមហាព្រហ្ម គង់នៅចាតុម្មហារាជិកា ទ្រង់អម្ពរពណ៌លឿងស្រង៉ែ លម្អនូវព្រះកាណ៌ដោយសៀតផ្កា អង្គាបុស្ប អាភរណៈទ្រង់ពាក់ កែវមុក្តា (ដែលជាប្រភេទត្បូងមានតម្លៃ ឬជាប្រភេទគុជ )ភក្សាហារទ្រង់សោយ តេលំ (ប្រេងធញ្ញជាតិ ដូចជា ប្រេងសណ្ដែក-ល្ង) ព្រះហស្តស្ដាំទ្រង់ព្រះខ័ន ព្រះហស្តឆ្វេង ទ្រង់យដ្ឋិ (ឈើច្រត់) គង់ផ្ទំបើកព្រះនេត្រលើខ្នងព្យគ្ឃ (ខ្លាធំ) ជាពាហនៈ។
ព្រះរាជបុត្រី«គោរាគទេវី» ដឹកនាំអស់ទេវបុត្រទេវធីតាទាំងមួយសែនកោដិ ហោះទៅកាន់គុហាកែវឈ្មោះធម្មមាលី នាទីភ្នំកៃលាស ខេត្តហិមពាន្ត ជាទីតម្កល់ទុកនូវព្រះសិរសាកបិលមហាព្រហ្ម ដែលតម្កល់លើពានមាស រួចនាំមកដង្ហែប្រទក្សិណជុំវិញភ្នំ ព្រះសុមេរុរាជ តាមផ្លូវព្រះអាទិត្យ ចរចំនួន ៦០នាទី (២៤ម៉ោង) ទើបនាំយកទៅតម្កល់ទុកកន្លែងដើមវិញ។
បន្ទាប់មកទៀតទេវតាទាំងអស់ ទាំងឆ្នាំចាស់ និងឆ្នាំថ្មី កោះប្រជុំអស់ទេវបុត្រ ទេវធីតាទាំងមួយសែនកោដិចូលទៅស្រង់ទឹកអនោតត្តមហាស្រះ ដែលមានទឹកហូរចេញពីបំពង់ថ្មកែវដែលជាមាត់គោឧសភរាជទាំងប្រាំពីរ ត្រជាក់ត្រជំ ក្សេមក្សាន្តព្រះរាជហឫទ័យ ហើយទើបនាំគ្នា ចូលទៅសមាទានរក្សាសីល ដោយសោមនស្សរីករាយគ្រប់ព្រះអង្គក្នុងភគវតីសភាសាលា ដែលវិស្សកម្ម ទេវបុត្រនិម្មិតថ្វាយ ដើម្បីបន្ទោរបង់អពមង្គលទាំងឡាយ អោយជ្រះស្រឡះ ហើយតាំងចិត្តប្រព្រឹត្តិតែអំពើល្អៗ ចម្រើននូវសិរីសួស្ដី ជ័យមង្គល ជន្មាយុយឺនយូរដល់ទេវតា និងមនុស្សលោកផងទាំងឡាយ ចាប់តាំងពីឆ្នាំថ្មីចូលមកដល់នេះ បានធូរទូលំទូលាយ សុខក្សេមក្សាន្តតរៀងទៅ។
តាមប្រតិទិនឆ្នាំថ្មីបង្ហាញថា មហាសង្រ្កាន្តឆ្នាំជូត ទោស័កចុល្លសករាជ ១៣៨២ មហាសករាជ ១៩៤២ ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៤ គ្រិស្តសករាជ ២០២០ ព្រះពុទ្ធសករាជព្រះសាសនា អតិកន្តាកន្លងទៅហើយបាន ២៥៦៣ គិតត្រឹមថ្ងៃ ១៥កើត ខែពិសាខ លុះដល់ថ្ងៃ ១រោច ខែពិសាខ ឆ្នាំជូត ទោស័កតទៅចូលពុទ្ធសករាជ ២៥៦៤។
នៅក្នុងសង្ក្រាន្តទាំង ៤ថ្ងៃនេះរួមមាន៖
- ថ្ងៃចន្ទ ទី ៦រោច ខែចែត្រ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៣ ខែមេសា គ.ស ២០២០ ជាថ្ងៃដំបូងនៃមហាសង្ក្រាន្តឆ្នាំជូត។
- ថ្ងៃអង្គារ៍ ទី ៧រោច ខែចែត្រ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៤ ខែមេសា ជាវារៈវ័នបត (ថ្ងៃកណ្ដាល)
- ថ្ងៃពុធទី ៨រោច ខែចែត្រ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៥ ខែមេសា ក៏ជាថ្ងៃវារៈវ័នបតដែរ។
ឆ្នាំជូតនេះជាឆ្នាំទី១ ឬស្ថិតនៅលេខរៀងដើមគេ នៃចំនួនឆ្នាំទាំង១២ ក្នុងទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ ដែលគេរាប់តាមលំដាប់លំដោយដូចតទៅ៖ ឆ្នាំជូតត្រូវនឹងសត្វកណ្ដុរ ឆ្នាំឆ្លូវត្រូវនឹងសត្វគោ ឆ្នាំខាលគឺសត្វខ្លា ឆ្នាំថោះគឺសត្វទន្សាយ ឆ្នាំរោង គឺត្រូវនឹងសត្វនាគ រីឯឆ្នាំម្សាញ់ជាឆ្នាំសត្វពស់ ឆ្នាំមមីគឺសត្វសេះ ចំណែកមមែ គឺសត្វពពែ ឆ្នាំវកសត្វស្វា ឆ្នាំរកា សត្វមាន់ ឆ្នាំចរ សត្វឆ្កែ និងឆ្នាំកុរ ឬកោរត្រូវនឹងសត្វជ្រូកដែលជាឆ្នាំចុងក្រោយគេ។
ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីខ្មែរ និងការរៀបចំគ្រឿងរណ្ដាប់ទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មី គឺមាន ជាប់ទាក់ទងជាសំខាន់នឹងរឿងព្រេងនិទានពីបុរាណ នៃបុត្រីទាំង ៧អង្គរបស់កបិលមហាព្រហ្ម ដែលមានកាតព្វកិច្ចយាងមកប្ដូរវេនគ្នារក្សាទ្វីបលោកយើងនេះ និងធ្វើបុណ្យ សុនន្ទា ថ្វាយព្រះរាជកុសលថ្វាយដល់ព្រះបិតា តាមកាលកំណត់ទៅតាមជំនឿរបស់ខ្មែរតាំងពីបុរាណកាល រហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ។
ទាក់ទងនឹងការរៀបចំគ្រឿងរណ្ដាប់ និងពិធីការផ្សេងៗ ដើម្បីទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មី និងការគោរពប្រតិបត្តិតាមទំនៀមពីបុរាណវិញ គេឃើញមានការរៀបចំខុសប្លែកគ្នាត្រង់ផ្នែកខ្លះទៅតាមខេត្ត និងតំបន់ ជាពិសេសរវាងប្រជាពលរដ្ឋសាមញ្ញ និងខាងព្រះបរមរាជវាំង។
ក្រៅតែពីពិធីទទួលទេវតា ក៏នៅមានពិធីសាសនា និងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ជាច្រើនទៀត ដូចជាពិធីស្រង់ព្រះ ពូនភ្នំខ្សាច់ និងការលេងល្បែងប្រជាប្រិយជាដើម។
ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់ឆ្នាំជូត ២០២០ នេះ រដ្ឋាភិបាលប្រកាសឲ្យផ្អាកប្រារព្ធពិធីចូលឆ្នាំថ្មីបណ្ដោះអាសន្ន និងមិនអនុញ្ញាតឲ្យធ្វើពិធីសង្ក្រាន្តទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មីជាសាធារណៈឡើយ ដើម្បីបង្ការជំងឺឆ្លងកូវីដ១៩ ដែលកំពុងរីករាលដាលពេញពិភពលោក។
សមាជិកគណៈកម្មការស្រាវជ្រាវវិជ្ជាហោរាសាស្ត្រ និងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំបុណ្យជាតិ និងអន្តរជាតិ លោកគ្រូ អាចារ្យ ញាន ភឿន មានប្រសាសន៍ថាឆ្នាំនេះ យើងមិនអាចធ្វើតាមតម្រាមហាសង្ក្រាន្តទាំងស្រុងបានទេ គឺត្រូវកាត់បន្ថយខ្លះ ធ្វើអ្វីតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន តាមធនធានដែលមាន ដោយប្រុងប្រយ័ត្ន និងយោងតាមសភាពការណ៍ស្រុកទេសបច្ចុប្បន្ន៖ « ដូចច្នេះយើងដឹងហើយ ការប្រារព្ធទទួលទេវតា មិនចាំបាច់តែបាសី ៧ - ៨ថ្នាក់ ឬ ៩ថ្នាក់នោះទេ យើងមានត្រឹមតែស្លាធម៌ យើងរៀបចំជាទម្រង់ធម្មតាទាន់ប្រាំធូបប្រាំ ហើយយើងដាក់ទឹកមានផ្កាសព្វគ្រប់បែបយ៉ាង… ជាពិសេស ទេវតាឆ្នាំនេះសោយតេលំប្រេង ដូចជា ប្រេងសណ្ដែក ប្រេងល្ង អ៊ីចឹងយកប្រេងទាំងហ្នឹងមកដាក់កន្លែងថ្វាយទេវតាហ្នឹងទៅ ហើយនៅពេលយប់ពេលដែលកំណត់ទេវតាចុះហ្នឹង យើងដៃបួងសួងទៅទទួលទេវតាអបអរសាទរអ៊ីចឹងទៅ »។
លោកបន្តថា ការប្រុងប្រយ័ត្ននោះ គឺកុំឲ្យការជួបជុំមនុស្សច្រើន កុំឲ្យដើរស្កាត់ទៅជួបអ្នកណាឆ្ងាយ ពីផ្ទះជាដើម ដើម្បីចៀសវាងការឆ្លងមេរោគពីគ្នាទៅវិញទៅមក និងនាំឲ្យយើងមិនបានទទួលផលពីការធ្វើបុណ្យចូលឆ្នាំនេះទៅវិញ៖ «. អ៊ីចឹងបើយើងចង់ធ្វើបុណ្យធ្វើទាន ហើយទៅជួបជុំគ្នាកុំករហើយដោយរោគឆ្លងមក នោះសេចក្ដីល្អរបស់យើង ចេតនារបស់យើងមិនបានសម្រេចចេតនាល្អវាទៅជាអាក្រក់វិញ »។
ចំណែកសាស្ត្រាចារ្យ បណ្ឌិត សួន ឱសថ អ្នកជំនាញ ខាងប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ និងទស្សនវិជ្ជា មានប្រសាសន៍ថា ពិធីរៀបចំទទួលទេវតា ដែលតែងតែធ្វើជារៀងរាល់ឆ្នាំ នោះមានរបៀបរៀបចំយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេង តាមទីវត្ត អារាម និងតាមផ្ទះសម្បែង នៃភូមិឋាននីមួយៗ ក្រោមទិដ្ឋភាពសប្បាយរីករាយ។
ចំពោះដង្វាយទេវតា និងពណ៌សម្ភារៈត្រូវប្រើក្នុងពិធីនេះ គេច្រើនតែមានការរៀបចំដោយយកតាមតម្រាមហាសង្ក្រាន្តប្រចាំឆ្នាំ ដែលប្រាប់ឲ្យដឹងជាមុនថា ទេវតាឆ្នាំថ្មីចុះមក សោយក្រយាអ្វីខ្លះ ទ្រង់អម្ពរ ឬស្លៀកពាក់ពណ៌អ្វី ពេលនោះគេរៀបចំទៅតាមហ្នឹងទៅ។
ដោយឡែកឆ្នាំនេះ មិនអាចធ្វើអ្វីៗ តាមទំនៀមទម្លាប់ទាំងស្រុងនោះបានទេដោយស្ថានភាពស្រុកទេសមានវិបត្តិជំងឺឆ្លងគួរឲ្យបារម្ភនេះ ប៉ុន្តែយើងក៏អាចរៀបចំដោយសង្ខេបនូវគ្រឿងសក្ការបូជា ដែលមានត្រឹមតែទៀន៥ ធូប៥ ស្លាធម៌ កូនចេក ១គូ ទឹកមួយផ្តិលធំដោយដាក់ផ្កាភ្ញីផង មានទឹកអប់ និងផ្លែឈើឲ្យសមល្មម ឬក៏សង្ខេបឲ្យនៅតិចជាងនេះទៀតក៏បាន ឲ្យតែយើងធ្វើឡើងប្រកបដោយចិត្តបរិសុទ្ធជ្រះថ្លាក្នុងការបូជាចំពោះទេវតាឆ្នាំថ្មីនោះ ក៏ទទួលបាននូវសិរីសួស្តីក្នុងក្រុមគ្រួសារដែរ៖ « ថ្ងៃហ្នឹងយើងរៀបរណ្ដាប់ធម្មតាអ៊ីចឹងទៅហើយរៀបចំកិច្ចនមស្សការរម្លឹកគុណព្រះរតនត្រ័យទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មី ដោយយើងធ្វើនូវសេចក្ដីល្អរក្សាសីល… ចំណែកស្រង់ព្រះយើងមានព្រះនៅហ្នឹងផ្ទះជួបជុំគ្នាស្រង់ទៅ ឬក៏អញ្ជើញមាតាបិតានៅផ្ទះជាមួយយើងហ្នឹង ងូតទឹកឲ្យគាត់ ជូនសំលៀកបំពាក់ថ្មីទៅគាត់ គឺយើងធ្វើបានតែប៉ុណ្ណឹងទេ!»។
សៀវភៅព្រះរាជពិធីទ្វាទសមាស ភាគទី១ បានបង្ហាញថា រណ្ដាប់ទទួលទេវតាមានរានទេវតា៧ថ្នាក់មួយ សម្រាប់តាំងគ្រឿងដង្វាយ និងមានភ្លេងពិណពាទ្យ ១វង់ សម្រាប់លេងទទួលទេវតា។ គេត្រូវក្រាលសំពត់ដែលមានពណ៌ស ឬពណ៌ទៅតាមថ្ងៃខែឆ្នាំ និងឈ្មោះទេវតាដោយក្រាលនៅលើរាន ឬតុស្រស់ស្អាតមួយ ឬហៅគេហៅថា រានទេវតា។
រីឯរណ្ដាប់ ឬដង្វាយទទួលទេវតាវិញ មានបាយសីធំ ១គូ ស្លាធម៌១គូ ទឹកអប់១គូ ទៀន ៥ ធូប ៥ លាជ ៥ កែវ ផ្កា៥កែវឬថូ ស្លាបារី ដាក់លើជើងពាន១គូ ចេកនួន ឬចេកណាំវ៉ា ដាក់លើជើងពាន១គូ ដូងឡៅមួយគូ និងមានផ្លែឈើប្រណិត ១១មុខផ្សេងទៀត ទឹកស្អាតពីរកែវ ឬមួយផ្តិលធំ និង ពែព្រះភូមិ១ ពែព្រះកេតុ១។
ចាស់ទុំបុរាណក៏បានអនុញ្ញាតឲ្យរៀបរណ្ដាប់ទទួលទេវតា ដោយសង្ខេបទៅតាមធនធានដែលយើងមានជាក់ស្ដែងក៏បានដែរ។
ព្រះតេជព្រះគុណ ព្រហ្ម សូរវង្ស ជាព្រះចៅអធិការវត្តព្រះពុទ្ធឃោសាចារ្យ នៅស្រុក អូររាំងឪ ខេត្ត ត្បូងឃ្មុំ មានថេរដីកាថា៖ ឆ្នាំនេះ មិនបានរៀបចំសង្ក្រាន្តទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មី ឲ្យគគ្រឹកគគ្រេង សប្បាយរីករាយ ដូចបណ្តាឆ្នាំកន្លងមកនោះទេ ដោយត្រូវគោរពតាមបម្រាមរបស់អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល ដើម្បីបង្ការជំងឺឆ្លងកូវីដ១៩។
ចំពោះដង្វាយទទួលទេវតាក៏ត្រូវរៀបចំដោយសង្ខេបទៅតាមអ្វីដែលអាចរកបាននៅក្នុងបរិវេណផ្ទះ ឬក្នុងទីអារាមនីមួយៗ ព្រោះដើម្បីកាត់បន្ថយការចេញទៅទីផ្សារ ដែលមានមនុស្សច្រើនបង្កហានិភ័យដល់សុខភាព៖ « ហើយប្រសិនជារបស់របរខ្លះពិបាករកទិញនៅទីផ្សារ គឺយើងព្យាយាមរកនៅតាមភូមិ ដូចជា ចេក ផ្លែឈើផ្លែព្រៃ ខ្នុរ ផ្កាភ្ញីនៅតាមផ្ទះអីមាន នៅតាមវត្តក៏មានដាំខ្លះដែរ យើងប្រមូលរៀបចំដោយសង្ខេប មានអីដាក់ហ្នឹងទៅទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មី ធ្វើម៉េចបើស្រុកយើងកើតអ៊ីចឹងទៅហើយ »។
ព្រះតេជព្រះគុណមានថេរដីកាថា ស្ថានភាពនេះ ពិតជាធ្វើឲ្យប៉ះពាល់អារម្មណ៍ប្រជាពលរដ្ឋដែលជាពុទ្ធបរិស័ទ ព្រោះមិនបានសប្បាយរីករាយជួបជុំកូនចៅ មួយឆ្នាំម្ដងក្នុងឱកាសឆ្នាំថ្មីនេះ៖ «ស្ដាយ គឺស្ដាយហើយ ... នៅក្នុងស្រុកក្នុងភូមិ ស្រែចម្ការហ្នឹង តែងតែទន្ទឹងមើលផ្លូវកូនចៅ ដែលទៅធ្វើការនៅទីឆ្ងាយ ដូចជា ពលករនៅប្រទេសថៃ ធ្វើការនៅរោងចក្រកាត់ដេរនៅភ្នំពេញក្តីពេលចូលឆ្នាំមកដល់តែងតែទន្ទឹងរង់ចាំផ្លូវ ទាំងខាងម៉ែឪ និងខាងកូនចៅទន្ទឹងចាំដូចគ្នា តែមិនដឹងធ្វើម៉េច មានតែទ្រាំតាមដំណើរអ៊ីចឹងទៅ »។
ទោះយ៉ាងណាព្រះតេជព្រះគុណផ្ដល់ឱវាទថា ទោះបីមិនបានសម្រិតសម្រាំងរបស់ប្រណិតដើម្បីទទួលទេវតានោះក្ដី ក៏យើងត្រូវធ្វើសមាទានសីល លះបង់អំពើអាក្រក់ អំពើបាប ឬអំពើអកុសល ទាំងឡាយដែលធ្លាប់មានពីមុនមកនោះចោលចេញឲ្យអស់ ហើយតាំងចិត្តប្រព្រឹត្តិល្អ ចិត្តបុណ្យ មានមេត្តា ករុណា ដោយគ្មានការគុំកួន ព្យាបាទ ច្រណែន ឈ្នានីសគ្នានោះ ទើបសេចក្ដីសុខគ្រប់យ៉ាង អាចកើតមានជានិរន្តរ៍ដល់ខ្លួនយើងផ្ទាល់ និងក្រុមគ្រួសារ។
ក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីខ្មែរ ឆ្នាំ « ជូត » ២០២០នេះ ខ្ញុំបាទ សេក បណ្ឌិត និងសហការី នៃអាស៊ីសេរីទាំងអស់ សូមជូនពរដល់លោកអ្នកនាងកញ្ញា និងក្រុមគ្រួសារទាំងអស់ ឲ្យចៀសផុតពីរោគាព្យាធិទាំងឡាយ។
មួយវិញទៀតប្រសិនបើលោកអ្នកនាងប្រាថ្នាចង់បានអ្វីនោះ សូមឲ្យទទួលបានដូចក្តីបំណងប្រាថ្នា។ សូមលោកអ្នកនាង មានសេចក្ដីរីករាយ សុភមង្គល គ្រប់ក្រុមគ្រួសារទាំងអស់ ប្រកបដោយសេចក្ដីមេត្តា ករុណា មុទិតា ឧបេក្ខា និងបញ្ញា ចាប់តាំងពីថ្ងៃចូលឆ្នាំនេះ និងឆ្នាំខាងមុខៗ ទៀតតរៀងទៅ!៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។