ព្រះមហាក្សត្រ ត្រាស់បង្គាប់តែងតាំងសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម ឱ្យបន្តធ្វើជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញមួយអាណត្តិទៀត តាមសំណើរបស់អង្គប្រជុំនៃក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ។ មន្ត្រីបក្សប្រឆាំងយល់ថា ការស្នើសុំឱ្យលោក អ៊ឹម ឈុនលឹម បន្តជាប់ជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញមួយអាណត្តិទៀត ដោយសារលោកមានស្នាដៃជ្រោមជ្រែងដល់ដំណើរការបកស្រាយ និងអនុម័តច្បាប់នានា ក្នុងការរំលាយបក្សប្រឆាំង និងម្យ៉ាងដោយសារ លោក ជាក្បាលម៉ាស៊ីនរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សកាន់អំណាច។
ការតែងតាំងនេះធ្វើឡើងដោយមានការបោះឆ្នោតជាសម្ងាត់ កាលពីថ្ងៃទី២១ មិថុនា ឱ្យលោក លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម ធ្វើជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ មួយអាណត្តិទៀត ដែលមានរយៈពេល ៣ឆ្នាំ គឺពីឆ្នាំ២០១៩ ដល់ឆ្នាំ២០២២។ បន្ទាប់មកព្រះមហាក្សត្រក៏បានត្រាស់បង្គាប់តែងតាំងជាផ្លូវការកាលពីថ្ងៃទី២២ មិថុនា តែព្រះរាជក្រឹត្យ ទើបនឹងបានផ្សព្វផ្សាយនៅថ្ងៃទី២៣ មិថុនា។
ក្រៅពីតែងតាំង លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម ជាប្រធាន ស្ថាប័នក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ក៏បានផ្លាស់ប្ដូរសមាជិក៣នាក់ដែរ នៅព្រឹកថ្ងៃជាមួយគ្នានោះ ។ អ្នកទាំងបី ដែលបានជ្រើសតាំងថ្មី មាន ចៅក្រមនៃក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ហ៊ី សោភា សមាជិករដ្ឋសភាឯកបក្ស អ្នកស្រី លី វួចឡេង និងតំណាងពីខាងព្រះមហាក្សត្រ គឺ លោក កែវ ពុទ្ធរស្មី។
តំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតមណ្ឌលខេត្តពោធិ៍សាត់ លោក ងឹម ញ៉េង យល់ថា ការស្នើសុំបន្តឱ្យលោក អ៊ឹម ឈុនលឹម ជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ដោយសារក្បាលម៉ាស៊ីនបក្សកាន់អំណាចរូបនេះ មានស្នាដៃធំ ក្នុងការជ្រោមជ្រែងដំណើរការបកស្រាយច្បាប់ និងអនុម័តច្បាប់នានា ដើម្បីរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ លោក ថា ស្ថាប័នក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ក្នុងអាណត្តិរបស់ លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម ជាប្រធានអាណត្តិទី៧ ពីឆ្នាំ២០១៦ ដល់២០១៩ បានបកស្រាយច្បាប់ផ្ទុយពីខ្លឹមសាររដ្ឋធម្មនុញ្ញ ជាច្រើន ដូចជា ច្បាប់ស្ដីពីអង្គការ សមាគម ច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយ ជាដើម៖ «ជនផ្ដាច់ការតែងតាំងបុគ្គលណា ដែលជួយធ្វើម្ដេច ការពារអំណាចជនផ្ដាច់ការបាន។ ប៉ុន្តែ រឿងសំខាន់ គឺការ Approve ( សម្រួល ) ឱ្យច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយ បំបិទសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ គឺផ្ទុយនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ វាអត់មានធម្មនុញ្ញភាព អធម្មនុញ្ញ។ ដូច្នេះ រឿងដែលថា ការតែងតាំងគាត់ ដោយសារមានគុណសម្បត្តិជួយបកស្រាយច្បាប់ ដើម្បីការពារអំណាចជនផ្ដាច់ការ អាហ្នឹងវាជាហេតុផលមួយ ដែលជនផ្ដាច់ការតែងតែធ្វើនៅគ្រប់ស្ថាប័នរដ្ឋទាំងអស់ ក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើង។ ជនផ្ដាច់ការគឺលោក ហ៊ុន សែន ហ្នឹងហើយ»។
រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ជំពូកទី១២ ចែងអំពីក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញថា ជាស្ថាប័នកំពូល មានសមត្ថកិច្ចធានាការពារ ការគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងជាស្ថាប័នស្របច្បាប់តែមួយគត់ ដែលមានសិទ្ធិបកស្រាយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ ដែលរដ្ឋសភាអនុម័ត និងព្រឹទ្ធសភាបានពិនិត្យចប់សព្វគ្រប់។ ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ក៏មានសិទ្ធិពិនិត្យ និងសម្រេច អំពីវិវាទទាក់ទងនឹងការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ និងការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងសមាជិកព្រឹទ្ធសភា។ ចំណែកសមាសភាពវិញ ស្ថាប័ននេះ មានប្រធានមួយ សមាជិក៨នាក់ សរុប ៩នាក់។ ៣នាក់ តែងតាំងដោយព្រះមហាក្សត្រ ៣នាក់ជ្រើសតាំងដោយរដ្ឋសភា និង ៣នាក់ទៀត តែងតាំងដោយឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រម។ ស្ថាប័ននេះ ផ្លាស់ប្ដូរគ្នាធ្វើប្រធានផ្លាស់វេន តាមរយៈការបោះឆ្នោតសមាជិក។
អាស៊ីសេរី គ្មានប្រភព សុំការបញ្ជាក់ពី លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ បានទេ នៅថ្ងៃទី២៣ មិថុនា។ ក៏ប៉ុន្តែលោក អ៊ឹម ឈុនលឹម បានថ្លែងប្រាប់ប្រព័ន្ធឃោសនាស្និទ្ធរបបក្រុងភ្នំពេញក្នុងពិធីឡើងកាន់តំណែងបន្តនោះថា លោកប្ដេជ្ញា គោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ច្បាប់នានា ហើយខិតខំបំពេញតួនាទី របស់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ការពាររបបរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងការពារប្រទេសកម្ពុជាឱ្យក្លាយទៅជានីតិរដ្ឋ និងអភិវឌ្ឍន៍។
អ្នកជំនាញផ្នែកច្បាប់ និងវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា យល់ថា ស្ថាប័នក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលគណបក្សកាន់អំណាច ដូច្នេះការបកស្រាយច្បាប់ ក៏ស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែរ។ លោកថា ស្ថាប័ននេះ មិនអាចឯករាជ្យបានទេ បើទោះសមាជិក ១ភាគ៣ អាចជាសមាជិកឯករាជ្យ ដែលជាតំណាងរបស់ព្រះមហាក្សត្រក៏ដោយ ព្រោះសមាជិក និងប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ជាសមាជិកបក្សកាន់អំណាច៖ «ស្ថាប័ននោះ យើងមិនអាចនិយាយថា ជាស្ថាប័នឯករាជ្យទេ ព្រោះស្ថាប័ននេះ ជាស្ថាប័នមួយ ដែលសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនេះ គឺនៅក្រោមឥទ្ធិពលគណបក្សកាន់អំណាចច្រើន ព្រោះ៣រូប ចេញពីព្រះមហាក្សត្រ ហើយ៣រូបចេញពីសភា ហើយនឹងយើងមើលតាមនីតិវិធី បានន័យថា ព្រះមហាក្សត្របានតែ៣រូប ហើយគណបក្សកាន់អំណាច ៦រូប ជាប្រធានប្ដូរវេន»។
ចំណែក អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមវិញ គឺនាយកប្រតិបត្តិអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា លោក សន ជ័យ យល់ថា ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ មានទំនាក់ទំនងការងារ ជាមួយអំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ ប៉ុន្តែដោយសារទាំងរដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភា សុទ្ធតែស្ថិតក្នុងស្ថានភាពឯកបក្ស ម្ល៉ោះហើយ ស្ថាប័នក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញទាំងមូល មិនអាចមានភាពឯករាជ្យបានឡើយ។ លោក សន ជ័យ អះអាងថា លុះត្រាមានតែការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដ ទើបមានសង្ឃឹមថា ស្ថាប័នរដ្ឋធម្មនុញ្ញ អាចមានភាពឯករាជ្យ និងប្រសិទ្ធភាពការងារល្អប្រសើរជាងនេះ៕