សាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី៦ វិច្ឆិកានេះ សម្រេចបដិសេធបណ្ដឹងសុំនៅក្រៅឃុំរបស់សកម្មជនមាតាធម្មជាតិ ៣នាក់ ដែលរងការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សសោកស្ដាយចំពោះការសម្រេចនេះ និង ចាត់ទុកថា ជារឿងអយុត្តិធម៌។
សាលាឧទ្ធរណ៍មិនអនុញ្ញាតឱ្យសកម្មជនមាតាធម្មជាតិ ៣នាក់ គឺលោក ថុន រដ្ឋា កញ្ញា ឡុង គន្ធា និងកញ្ញា ភួន កែវរស្មី បាននៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ននោះទេ ក្រោមហេតុផលថា រឿងក្ដីនេះមានជនល្មើសច្រើននាក់ ហើយតុលាការត្រូវរក្សាទុកពួកគេ ដើម្បីអនុវត្តនីតិវិធីឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងសកម្មជនទាំង ៣នាក់ គ្មានមុខរបរច្បាស់លាស់។
សហមេធាវីការពារក្ដីឱ្យសកម្មជនមាតាធម្មជាតិទាំង ៣រូប គឺលោក សំ ចំរើន ថ្លែងថា ការសម្រេចរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍នេះ ជារឿងមិនអាចទទួលយកបានឡើយ។ លោកថា កូនក្ដីរបស់លោកបានប្ដេជ្ញាចូលរួមគ្រប់នីតិវិធីរបស់តុលាការ ព្រោះពួកគេជាសកម្មជនបរិស្ថាន ហើយចង់បន្តការងារផ្នែកបរិស្ថានតទៅទៀត។ ជាងនេះទៅទៀត លោកថា កូនក្តីរបស់លោកកំពុងសិក្សា និងខ្លះទៀត មានការងារច្បាស់លាស់ ដែលអាចជឿបានថា ពួកគេនឹងមិនគេចវេះទៅណាឡើយ ហើយក៏មិនបង្កជាឧបសគ្គដល់ការអនុវត្តនីតិវិធីរបស់តុលាការដែរ។
មេធាវីរូបនេះសង្កត់ធ្ងន់ថា សំណុំរឿងកូនក្តីរបស់លោកនេះ មិនគួរត្រូវបានតុលាការបន្តនីតិវិធីមកដល់ពេលនេះទេ ព្រោះសកម្មភាពរបស់ពួកគេគ្មានចរិតជាបទល្មើសឡើយ៖ « យើងយល់ថា សេចក្ដីសម្រេចហ្នឹង យើងអត់អាចទទួលយកបាន ព្រោះប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិបុគ្គលរបស់កូនក្ដីខ្ញុំធ្ងន់ធ្ងរ។ ហេតុផលដែលសាលាឧទ្ធរណ៍លើកឡើងមិនមានជាលក្ខខណ្ឌរបស់ច្បាប់ពេញលេញដែលត្រូវយកមកអនុវត្តក្នុងករណីនេះទេ ព្រោះសកម្មភាពរបស់ពួកគាត់ហ្នឹង វាមិនមែនមានចរិតជាបទល្មើស ជាអំពើខុសច្បាប់នោះទេ » ។
មេធាវី សំ ចំរើន ឱ្យដឹងថា លោកនឹងជជែកជាមួយកូនក្ដីបន្ថែម ដើម្បីប្ដឹងសាទុក្ខករណីសុំនៅក្រៅឃុំនេះ ទៅតុលាការកំពូលបន្តទៀត។
អាជ្ញាធររបបក្រុងភ្នំពេញចាប់ឃុំខ្លួនសកម្មជនបរិស្ថានទាំង ៣នាក់ កាលពីដើមខែកញ្ញាកន្លងទៅ។ តុលាការបានចោទប្រកាន់ពួកគេពីបទ "ញុះញង់បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម" ដែលប្រឈមនឹងការជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់ ២ឆ្នាំ។ ការចាប់ខ្លួន និងចោទប្រកាន់យុវជនទាំង៣ នាក់នេះ កើតមានឡើង ក្រោយពីកញ្ញា ឡុង គន្ធា បានប្រកាសថា នាងនឹងស្លៀកពាក់ស ដើរពីវត្តភ្នំឆ្ពោះទៅភូមិគ្រឹះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្បែរវិមានឯករាជ្យ ដើម្បីស្នើសុំជួបផ្ទាល់ជាមួយលោក ហ៊ុន សែន និយាយអំពីរឿងការលុបបឹងតាមោកនៅជាយក្រុងភ្នំពេញ។
សកម្មជនបរិស្ថាន យុវជន ថុន រដ្ឋា ឡុង គន្ធា និង ភួន កែវរស្មី ធ្លាប់ធ្វើធម្មយាត្រាដោយថ្មើជើងពីភ្នំពេញទៅខេត្តព្រះសីហនុ ដើម្បីទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរគោរពពាក្យសន្យាចុះវាយកម្ទេចកាស៊ីណូខុសច្បាប់មួយកន្លែងនៅកោះរ៉ុងសន្លឹម និងធ្វើយុទ្ធនាការជិះកង់ពីខេត្តកោះកុងទៅរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរដាក់កោះកុងក្រៅជាតំបន់ការពារធម្មជាតិ។ យុទ្ធនាការការពារបរិស្ថានទាំងនោះ តែងរងការរំខាន ឬយាយីពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ហើយក្រសួងបរិស្ថានវិញ បានចោទប្រកាន់ដោយគ្មានភស្តុតាងថា ពួកគេធ្វើសកម្មភាពក្នុងទិសដៅនយោបាយទុច្ចរិត។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការ លីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត សោកស្ដាយចំពោះការសម្រេចរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ដែលបន្តឃុំខ្លួនសកម្មជនទាំង ៣នាក់តទៅទៀត។ លោកពិនិត្យឃើញថា ពួកគេមិនបានប្រព្រឹត្តកំហុសអ្វីឡើយ ហើយការចាប់ខ្លួន និងចោទប្រកាន់ពួកគេធ្វើឡើងក្នុងហេតុផលនយោបាយច្រើនជាង៖ « ក្រុមយុវជនដែលស្រឡាញ់ធម្មជាតិ ការពារធនធានធម្មជាតិ គួរតែមានការលើកទឹកចិត្តសម្រាប់គាត់ ព្រោះវាមិនមែនជាការប្រព្រឹត្តបទល្មើសអ្វីមួយទេ។ តែសោកស្ដាយ ដោយសារពួកគាត់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ហើយនិងឃុំខ្លួនហ្នឹង » ។
យុវជនមាតាធម្មជាតិទាំង ៣នាក់ ស្ថិតនៅក្នុងចំណោមមនុស្សជាង ៣០នាក់ ដែលត្រូវរបបលោក ហ៊ុន សែន បង្ក្រាបតាមរយៈប្រព័ន្ធតុលាការ គិតពីដើមឆ្នាំ២០២០ មក។ សកម្មជន ព្រះសង្ឃ និងយុវជន ត្រូវបានអាជ្ញាធរចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ ចំណែកអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិវិញ អាជ្ញាធរចោទពួកគេពីបទរួមគំនិតក្បត់ បទញុះញង់ និងការប្រមាថថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល។
ប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ សង្គមស៊ីវិលជាតិ-អន្តរជាតិ និងក្រុមអ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ បានស្នើយ៉ាងទទូចឱ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន ដោះលែងអ្នកទោសមនសិការទាំងនេះ ហើយងាកមកគោរពសិទ្ធិពលរដ្ឋវិញ ព្រោះមានតែធ្វើបែបនេះ ទើបកម្ពុជាអាចចៀសផុតពីទណ្ឌកម្មរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។