ចៅក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បន្តសាកសួរសកម្មជនបរិស្ថានម្នាក់ទៀត គឺកញ្ញា ភួន កែវរស្មី ក្នុងបទចោទបន្ថែម «រួមគំនិតក្បត់» នៅថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា។ សាច់ញាតិ និងសង្គមស៊ីវិល រក្សាជំហរទាមទារឲ្យតុលាការទម្លាក់បទចោទទាំងអស់ លើសកម្មជនបរិស្ថាន។
សាច់ញាតិរបស់កញ្ញា ភួន កែវរស្មី មិនចង់ឲ្យតុលាការបើកការសាកសួរ ឬចោទប្រកាន់អ្វីបន្ថែមទៀតឡើយ ព្រោះការសម្រេចទោស និងចាប់ឃុំខ្លួននេះ បានបង្កើតឲ្យមានភាពអយុត្តិធម៌ណាស់ទៅហើយ។ ម្ដាយរបស់កញ្ញា ភួន កែវរស្មី គឺលោកស្រី គង់ ម៉ានិត ឲ្យដឹងថា សាច់ញាតិទាំងអស់មិនបានមកជួបកញ្ញា ភួន កែវរស្មី នៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញទេ នៅថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ដោយសារពួកគាត់ជាប់រវល់ធ្វើការ។ ប៉ុន្តែកែវរស្មី ធ្លាប់ទូរស័ព្ទពីពន្ធនាគារទៅប្រាប់សាច់ញាតិ កុំឲ្យមានការបារម្ភពីនាង។ លោកស្រី គង់ ម៉ានិត នៅតែមានមោទនភាពចំពោះកូន និងអះអាងថាកូនស្រី មិនបានប្រព្រឹត្តិកំហុសអ្វីឡើយ។ លោកស្រី ទាមទារឲ្យតុលាការ បញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ កញ្ញា ភួន កែវរស្មី បន្តទៀត និងត្រូវដោះលែងកញ្ញា ឲ្យមានសេរីភាពវិញ៖ «...»។
ចៅក្រមស៊ើបសួរនៃសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក អ៊ឹម វណ្ណៈ នៅថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា នេះ បានបន្តនីតិវិធីស៊ើបសួរកញ្ញា ភួន កែវរស្មី បន្ទាប់ពីបានសួរនាំ លោក ថុន រដ្ឋា រួច កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែកញ្ញា។ តាមគម្រោងនៅថ្ងៃទី៨ លោកនឹងបន្តសាកសួរសកម្មជនបរិស្ថានកំពុងជាប់ឃុំម្នាក់ទៀត គឺកញ្ញា ឡុង គន្ធា ក្នុងបទចោទថ្មីដូចគ្នា គឺបទរួមគំនិតក្បត់ ពាក់ព័ន្ធនឹងសកម្មភាពការពារបរិស្ថានកន្លងមក។ ជុំវិញនីតិវិធីសាកសួរលើបទចោទបន្ថែមនេះ វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីចៅក្រមស៊ើបសួរលោក អ៊ឹម វណ្ណៈ និងមេធាវីទាំង២នាក់របស់កញ្ញា ភួន កែវរស្មី បានទេ នៅថ្ងៃទី០៧ កញ្ញា។
តែយ៉ាងណា នាយករងអង្គការលីកាដូទទួលបន្ទុកផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស លោក អំ សំអាត ឲ្យដឹងថា ការសាកសួរនេះក៏មិនសូវខុសពីករណី លោក ថុន រដ្ឋា ប៉ុន្មានដែរ គឺក្នុងបទចោទថ្មី ដូចគ្នា។ លោក អំ សំអាត នៅតែជំរុញឲ្យតុលាការទម្លាក់បទចោទ លើសកម្មជនបរិស្ថានទាំងអស់។
លោកសង្កេតឃើញថា ការចោទប្រកាន់កន្លងមក តុលាការហាក់មិនមានភស្តុតាង ឬមូលដ្ឋានជាក់លាក់ណាអាចចោទប្រកាន់លើសកម្មជនបរិស្ថានបានទេ ព្រោះសកម្មភាពរបស់សកម្មជនបរិស្ថានទាំងអស់ គឺត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ និងដើម្បីផលប្រយោជន៍សង្គមរួម។ អ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ ក៏បារម្ភថា បទចោទប្រកាន់បន្ថែម គឺបទរួមគំនិតក្បត់ អាចជាចេតនាដាក់បន្ទុកបន្ថែមលើសកម្មជនបរិស្ថានផងដែរ៖ «...»។
នគរបាលចាប់ឃុំខ្លួនកញ្ញា ភួន កែវរស្មី និងសកម្មជនបរិស្ថាន២នាក់ទៀត គឺលោក ថុន រដ្ឋា និងកញ្ញា ឡុង គន្ធា ជាងមួយឆ្នាំហើយ ដោយចោទថា ពួកគាត់ញុះញង់ ពាក់ព័ន្ធនឹងការបញ្ចេញមតិទាមទារឲ្យកុំឲ្យមានការបន្តលុបបឹងតាមោក ឬបឹងទំនប់កប់ស្រូវ ដែលជាបឹងធំជាងគេក្នុងក្រុងភ្នំពេញ។
កាលពីខែឧសភា ចៅក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញលោក លិ សុខា បានផ្ដន្ទាទោសសកម្មជនបរិស្ថានទាំង ៣ នាក់ ជាប់ពន្ធនាគារ ពី១៨ ខែ ទៅ ២០ ខែ និងពិន័យប្រាក់ពីពីរលាន (២លាន) រៀល ទៅបួនលាន (៤លាន) រៀល ក្នុងបទញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍។ ក្នុងបទចោទញុះញង់នេះ ចៅក្រមក៏បានកាត់ទោសកំបាំងមុខសកម្មជន ចំនួន២នាក់ទៀត គឺស្ថាបនិកចលនាមាតាធម្មជាតិលោក អាឡិច ហ្គន់សាឡេស ដេវិតសុន (Alejandro Gonzalez Davidson) ជាជនជាតិអេស្ប៉ាញ និង យុវជននៃក្រុមខ្មែរថាវរៈ កញ្ញា ជា គន្ធីន ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារពី ១៨ ទៅ ២០ ខែ និងពិន័យប្រាក់ម្នាក់ បួនលាន (៤លាន) រៀល។
ក្រោយមកនៅខែកក្កដា តំណាងអយ្យការ បានបន្ថែមបទចោទថ្មី១ទៀត លើសកម្មជនទាំង៣នាក់ គឺបទរួមគំនិតក្បត់។ បទចោទថ្មីនេះ មានពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងរបស់សកម្មជនបរិស្ថាន៣នាក់ទៀតដែលអាជ្ញាធរបានចាប់ខ្លួន កាលពីខែមិថុនា គឺ លោក យីម លាងហ៊ី កញ្ញា ស៊ុន រដ្ឋា និងយុវជន លី ចាន់ដារ៉ាវុធ។ តុលាការក៏បានចោទប្រកាន់ លោក អាឡិច នៅក្នុងសំណុំរឿងបទចោទរួមគំនិតក្បត់នេះដែរ។
ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សជាតិ និងអន្តរជាតិ បានរិះគន់ចំណាត់ការតុលាការ ថាជាការបង្ក្រាបយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើសិទ្ធិសេរីភាព អ្នកការពារធនធានធម្មជាតិនៅកម្ពុជា។ ក្រុមសង្គមស៊ីវិលនៅកម្ពុជា ក៏នាំគ្នាធ្វើយុទ្ធនាការក្នុងសប្ដាហ៍ទី៥ ដោយប្រៀបធៀបថា សកម្មជនបរិស្ថាននៅទូទាំងពិភពលោក ទទួលបានពានរង្វាន់ និងការគាំទ្រ ការលើកទឹកចិត្តពីអាជ្ញាធររដ្ឋ ឯនៅកម្ពុជាវិញ សកម្មជនការពារធនធានធម្មជាតិបែរជារងការគំរាមកំហែងបំភិតបំភ័យ និងចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ។ ក្រុមសង្គមស៊ីវិលបារម្ភថា ក្រោយការបង្ក្រាបនេះ នឹងគ្មានពលរដ្ឋហ៊ានណាបន្តភាពសកម្មនិយម ឬហ៊ានការពារផលប្រយោជន៍សង្គមជាតិ តទៅទៀត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។