ពលរដ្ឋមួយចំនួនរស់នៅស្រុកល្វាឯមខេត្តកណ្ដាលប្រកបមុខរបរធ្វើត្រីឆ្អើរលក់ដើម្បីដោះស្រាយជីវភាពគ្រួសារ បើទោះជាមានអ្នកខ្លះបោះបង់មុខរបរមួយនេះចោលទៅហើយក្ដី។ ពួកគាត់អះអាងថា ថ្វីត្បិតមុខរបរមួយនេះមិនបានធ្វើឱ្យពួកគាត់ក្លាយជាអ្នកមាន ប៉ុន្តែការធ្វើត្រីឆ្អើរគឺជាមុខរបរបញ្ជាក់អំពីអត្តសញ្ញាណរបស់អ្នកភូមិព្រែកក្មេង ស្រុកល្វាឯម។
ដើម្បីបានចំណូលផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារផង និងជាការរួមចំណែកថែរក្សាអត្តសញ្ញាណរបស់ភូមិឋានផង ពលរដ្ឋមួយចំនួននៅភូមិព្រែកក្មេង ឃុំកោះរះ ស្រុកល្វាឯម ខេត្តកណ្ដាល បន្តប្រកបរបរធ្វើត្រីឆ្អើរលក់បើទោះជាមុខរបរមួយនេះត្រូវចំណាយកម្លាំងច្រើន និងទទួលបានប្រាក់ចំណេញតិចតួចក្ដី។
អាជីវករធ្វើត្រីឆ្អើរ នៅភូមិព្រែកក្មេង លោកស្រី ស្រ៊ុន សារឹត ឱ្យវិទ្យុអាស៊ីសេរីដឹងថា លោកស្រីប្រកបមុខរបរមួយនេះបន្តពីឪពុកម្ដាយរបស់លោកស្រី ដោយក្នុងមួយខែអាចរកប្រាក់ចំណូលចន្លោះពី៥០ម៉ឺនរៀល ទៅ៦០ម៉ឺនរៀល ។ លោកស្រីបន្តថាប្រាក់ចំណូលដែលបានមកពីការធ្វើត្រីឆ្អើរលក់មិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការចំណាយឡើយ ដែលបញ្ហានេះធ្វើឱ្យលោកស្រីស្ទើរតែចង់បោះបង់មុខរបរនេះចោលម្តងម្កាល។
លោកស្រី ស៊្រុន សារឹត៖«ឥឡូវគេឈប់ ភាគច្រើនគេទៅធ្វើការវិញ។ វាហត់ហើយចំណេញតិចទៀត ហត់ណាស់ដូចខ្ញុំនិយាយអ៊ីចឹងគេសុខចិត្តទៅធ្វើការយកប្រាក់ខែវិញល្អជាងធ្វើអានេះហត់ណាស់ដូចខ្ញុំអ៊ីចឹងខ្ជិលដែលចង់ឈប់រកការងារអីផ្សេងធ្វើដែលហត់ក៏ហត់ ក្ដៅក៏ក្ដៅ យប់ឆ្អើរយ៉ាងណាជូនកាលដល់ម៉ោង៩»។
អាជីវករវ័យ៣៧ឆ្នាំរូបនេះ រៀបរាប់ថា ដើម្បីផលិតត្រីឆ្អើរ លោកស្រីត្រូវទៅទិញត្រីមកពីខេត្តកំពង់ឆ្នាំងដោយក្នុង១គីឡូ តម្លៃ៥ពាន់រៀល ។ លោកស្រីបន្តថា ត្រីឆ្អើរលក់រាយមួយចង្កាក់មានតម្លៃ១ពាន់រៀល និងលក់បោះដុំតម្លៃចាប់ពី៧រយរៀល ដល់៨រយរៀលទៅតាមប្រភេទត្រី ។ បញ្ហាតម្លៃត្រីឆ្អើរចុះថោកនេះគឺដោយសារមានឈ្មួញកណ្ដាលជាកំណត់តម្លៃត្រីឆ្អើរនៅលើទីផ្សារ ។
លោកស្រី ស៊្រុន សារឹត៖«ជូនណាទៅយើងទ័លលុយដែរ យើងលក់ទៅបើយើងចាំឈ្មួញឱ្យថ្លៃមក វាយូររនោចឯណោះបានហើយ។ យើងចាំម៉េចបាន។ គេមានលុយទៅ គេស្តុកទុកដល់រនោចលក់បានថ្លៃ តែភាគច្រើនមិនសូវស្តុកផងខាងព្រែកក្មេងលក់ឱ្យហាងគេខ្ចី»។
ក្រៅពីបញ្ហាតម្លៃត្រីឆ្អើរថោកហើយនោះ កត្តាដែលជំរុញឱ្យពលរដ្ឋមួយចំនួនបោះបង់មុខរបរនេះ ហើយងាកទៅប្រកបមុខរបរផ្សេងជំនួសឱ្យការធ្វើត្រីឆ្អើរលក់វិញ គឺដោយសារការបិទឡូនេសាទនៅខេត្តកណ្ដាលដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋដែលអាស្រ័យផលដោយការនេសាទមិនអាចរកត្រីបាន។
ថ្វីត្បិតពលរដ្ឋខ្លះប្រឈមនឹងការបោះបង់មុខរបរធ្វើត្រីឆ្អើរចោល បន្ទាប់ពីអ្នកភូមិនាំគ្នាឈប់ធ្វើ ក៏មានពលរដ្ឋខ្លះនៅតែបន្តធ្វើត្រីឆ្អើរលក់ដដែលពីព្រោះ ត្រីឆ្អើរគឺជាអត្តសញ្ញាណរបស់អ្នកភូមិព្រែកក្មេង។
ដោយឡែកអ្នកធ្វើត្រីឆ្អើរលក់ម្នាក់ទៀត លោកស្រី វន់ សាវ៉ន ថ្លែងថា លោកស្រីចាប់យកអាជីពនេះអស់រយៈពេលជាង១០ឆ្នាំមកហើយ។ លោកស្រីលើកឡើងថា ក្នុងមួយថ្ងៃលោកស្រីអាចរកប្រាក់ចំណូលចន្លោះពី៣ម៉ឺនរៀល ដល់១០ម៉ឺនរៀលទៅតាមត្រីសម្បូរ ឬក៏ត្រីខ្សត់ ។
លោកស្រី វន់ សាវ៉ន៖«ខ្ញុំចាស់ៗទៅមុខមានតែឈប់ ប៉ុន្តែឈប់កូនវាស្នងត្រកូលឆ្អើរហ្នឹងទៅ។ អត់ចោលទេស្រុកហ្នឹង មានមុខរបរតែប៉ុណ្ណឹង។ បើយើងចោលចប់បណ្ដោយ មានអាជីពតែប៉ុណ្ណឹងហើយចម្ការដាំដំណាំស្រូវឈូកអីតិចតួចអ៊ីចឹងទៅតែអត់យកអាហ្នឹង យើងចប់បណ្ដោយ។ មានតែត្រីហ្នឹងហើយគ្រាន់បានដើមទុនទៅធ្វើចម្ការ ឧទាហរណ៍យើងឆ្អើរ បានអ៊ីចឹងមានលុយទៅទិញប្រេងទិញអីទៅហូបដាក់ទឹកដាក់ស្រូវទៅប៉ុណ្ណឹង»។
លោកស្រី វន់ សាវ៉ន បន្ថែមថា បច្ចុប្បន្នមានពលរដ្ឋប្រមាណ៥០ភាគរយប៉ុណ្ណោះដែលបន្តប្រកបមុខរបរនេះដោយសារការធ្វើត្រីឆ្អើរ ជាមុខរបរបន្ទាប់បន្សំពីការធ្វើស្រែចម្ការ និងទៅតាមរដូវកាលដែលសម្បូរត្រី។
ពលរដ្ឋនៅភូមិព្រែកក្មេងនិយមឆ្អើរត្រី២ប្រភេទគឺត្រីសន្លឹកឫស្សី និងត្រីរៀល ដែលត្រីទាំងនោះបានមកពីការនេសាទជាលក្ខណៈគ្រួសារ និងត្រីមួយចំនួនទៀតទិញមកពីខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។ ចំពោះដំណើរការឆ្អើរត្រីវិញ គឺត្រូវប្រើចង្កាក់ដោតត្រីដើម្បីតម្រៀបដាក់លើចង្អើរ និងប្រើរយៈពេល៣ម៉ោងដើម្បីឆ្អើរត្រីពោលគឺដុតអុសជាប់រហូតដល់ត្រីឆ្អិនល្អ។
ការផលិតត្រីឆ្អើរនៅខេត្តកណ្ដាល ពុំមានក្បួនខ្នាត ឬបច្ចេកទេសឡើយ គឺធ្វើទៅតាមទម្លាប់ និងចេះតគ្នា។ បញ្ហានេះ ក្រុមឈ្មួញកណ្ដាលតែងតែដាក់តម្លៃថោកទៅតាមប្រភេទត្រីឆ្អើរ គឺត្រីឆ្អើរមិនសូវឆ្អិនល្អ ឬខ្លោចពេក ដែលធ្វើឱ្យបាត់សោភ័ណភាព និងរសជាតិរបស់ត្រីឆ្អើរ។
ជុំវិញបញ្ហានេះក្រុមប្រឹក្សាភិបាល របស់អង្គការសាមគ្គីភាពកសិករកម្ពុជា លោក ឌី គន្ធា មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែរៀបចំគោលនយោបាយលើកកម្ពស់ការផលិតត្រីឆ្អើរជាលក្ខណៈគ្រួសារ ដើម្បីអាចឱ្យពួកគាត់មានប្រាក់ចំណូលសមរម្យ។ លោកបារម្ភថា មុខរបរប្រពៃណីរបស់អ្នកភូមិព្រែកក្មេងអាចនឹងបាត់បង់ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនយកចិត្តទុកដាក់ជួយរកទីផ្សារជូនពួកគាត់។
លោក ឌី គន្ធា៖«រដ្ឋាភិបាលធ្វើការជំរុញគេហៅថាគំរូម៉ូដែល ផ្នែកផលិតកម្មផ្នែកវារីវប្បកម្ម ឬការចិញ្ចឹមត្រីហ្នឹងឱ្យមានលក្ខណៈគេហៅថាបទដ្ឋានគំរូទី២ ត្រូវតែជំរុញផ្នែកយុទ្ធសាស្ត្រជាគំរូផ្នែកតភ្ជាប់ទីផ្សារផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សាររបស់កសិករ ហើយទី៣ ត្រូវជំរុញយុទ្ធសាស្ត្រធានានូវតម្លៃទីផ្សារ ផលិតផលត្រីរបស់កសិករហ្នឹងឱ្យបានសមរម្យ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងអភិបាលខេត្តកណ្ដាល លោក គង់ សោភ័ណ្ឌ និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម កញ្ញា អ៊ឹម រចនា ដើម្បីសុំការបកស្រាយជុំវិញបញ្ហានេះបានទេនៅថ្ងៃទី១៦ ខែមករា។
ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យដឹងថា ភូមិព្រែកក្មេង មានពលរដ្ឋប្រមាណជាង៥០០គ្រួសារ ក្នុងនោះគ្រួសារដែលធ្វើត្រីឆ្អើរលក់មានប្រមាណ៥០ភាគរយ។
ពលរដ្ឋដែលផលិតត្រីឆ្អើរ ភាគច្រើនត្អូញត្អែរពីបញ្ហាគ្មានទីផ្សារលក់ចេញ និងត្រីមិនសូវសម្បូរដែលធ្វើឱ្យមុខរបរឆ្អើរត្រីបន្តពីដូនតាមួយនេះពុំសូវមានលំនឹង។
ពួកគាត់ស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលជួយរកទីផ្សារលក់ផលិតផល និង មានការបើកឡូនេសាទឡើងវិញ ដើម្បីឱ្យពួកគាត់អាចប្រកបមុខរបរបែបប្រពៃណីដោយមិនចាំបាច់ចំណាកស្រុកទៅរកការងារនៅក្រៅប្រទេស៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។