មន្ត្រីគណបក្សកម្លាំងជាតិពីរនាក់ ដែលអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារដោយសារការបញ្ចេញមតិ ពួកគាត់ប្រកាសរក្សាជំហរនយោបាយមុតមាំ ក្នុងការទាមទារឱ្យតុលាការទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ និងដោះលែងឱ្យមានសេរីភាពវិញ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងមន្រ្តីគណបក្សប្រឆាំងស្នើឱ្យតុលាការដោះលែងពួកគាត់ ដើម្បីបើកលំហសេរីភាពនយោបាយ លើកកម្ពស់ប្រជាធិបតេយ្យ និងបញ្ចៀសការរិះគន់នានាពីមជ្ឈដ្ឋានជាតិ និងអន្តរជាតិ។
មន្ត្រីគណបក្សកម្លាំងជាតិដែលកំពុងជាប់ឃុំនៅតែចាត់ទុកការចាប់ខ្លួនពួកគាត់ដាក់ពន្ធនាគារជារឿងនយោបាយ ដោយមិនអាចទទួលយកបានទេ។
លោក សម វិបុល «ជាប់គុកទាំងអយុត្តិធម៌»
ក្មួយស្រីមន្រ្តីគណបក្សកម្លាំងជាតិនៅខេត្តព្រៃវែងលោក សម វិបុល គឺលោកស្រី ជួន ម៉ាលីតា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១៧ ខែកុម្ភៈថា ពូរបស់លោកស្រីជាមនុស្សស្លូតត្រង់ ទទួលការគោរពស្រឡាញ់ពីអ្នកស្រុកភូមិ បែរជាត្រូវជាប់គុកទាំងអយុត្តិធម៌។ លោកស្រីឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្នលោក សម វិបុល ឧស្សាហ៍ឈឺចាប់នៅត្រង់ឆ្អឹងដងកាំបិត ពីព្រោះគាត់ខកខានវះកាត់យកដែកចេញតាមការណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យ។ លោកស្រីបន្ថែមថា ទោះបីជាមានស្ថានភាពជំងឺបែបនេះក្តី គាត់នៅតែមានស្មារតីរឹងមាំដូចពីមុន ដោយលោក សម វិបុល បានបដិសេធធ្វើវីដេអូសុំទោសរឿង ដែលគាត់មិនបានប្រព្រឹត្តដូចការចោទប្រកាន់របស់តុលាការនោះ។
លោកស្រី ជួន ម៉ាលីតា៖ «គាត់ញុះញង់មិចបើសូម្បីតែខ្ញុំជាកូនក្មួយ បងប្អូនអី ក៏គាត់មិនដែលឱ្យទៅស្អប់ ឬឱ្យទៅញុះញង់អ្នកណាទេ គាត់ធ្វើនយោបាយតែគាត់ទេ ពីព្រោះវាជាធម្មតាមនុស្សម្នាក់ៗមានសិទ្ធិ ការចាប់ខ្លួនគាត់នេះវាអយុត្តិធម៌ដែរ ពីព្រោះនៅភូមិឃុំជាក់ស្តែង គាត់មិនដែលបានបង្កឱ្យអ្នកណារើសអើងអ្នកណាឡើយ»។
លោក ផាន់ សារ៉ាត់ «នៅតែមានឆន្ទៈនយោបាយរឹងមាំ»
ចំណែកមេធាវីការពារក្តីឱ្យមន្រ្តីគណបក្សកម្លាំងជាតិនៅខេត្តតាកែវ លោក ផាន់ សារ៉ាត់ គឺលោក ជូង ជូងី ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា លោកបានទៅជួបកូនក្តីរបស់លោកនៅពន្ធនាគារ ដើម្បីប្រឹក្សាផ្នែកច្បាប់រួចហើយ។ លោកបញ្ជាក់ថា លោក ផាន់ សារ៉ាត់ នៅក្នុងពន្ធនាគាររាជធានីភ្នំពេញនៅតែមានឆន្ទៈនយោបាយរឹងមាំដែរ។
លោក ផាន់ សារ៉ាត់៖ «ខ្ញុំបានជួបគាត់នៅពន្ធនាគាររួចហើយ គឺលោក ផាន់ សារ៉ាត់ មានជំហររឹងមាំ និងស្មារតីល្អ ដោយគាត់អត់មានបញ្ហាអ្វីទេ»។
អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានចាប់ខ្លួនអនុប្រធានគណៈកម្មាធិការប្រតិបត្តិគណបក្សកម្លាំងជាតិប្រចាំក្រុងដូនកែវ ខេត្តតាកែវ លោក ផាន់ សារ៉ាត់ កាលពី២៨ ខែមករា និងអនុប្រធានក្រុមការងារគណបក្សកម្លាំងជាតិប្រចាំខេត្តព្រៃវែងលោក សម វិបុល កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែកុម្ភៈ។ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានចោទប្រកាន់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់គណបក្សកម្លាំងជាតិទាំងពីររូបនេះដូចៗគ្នា ពីបទ«ញុះញង់បង្កឲ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម» ទាក់ទងការបញ្ចេញមតិរិះគន់មេដឹកនាំក្រុងភ្នំពេញនៅលើបណ្តាញសង្គម។ តុលាការបានចេញដីកាបង្គាប់ឱ្យសមត្ថកិច្ចនាំខ្លួនលោក ផាន់ សារ៉ាត ទៅឃុំនៅពន្ធនាគារព្រៃស(ម១) រីឯលោក សម វិបុល ឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារខេត្តកំពង់ស្ពឺ។
អត្ថបទដែលទាក់ទង៖
[ មន្ត្រីបក្សកម្លាំងជាតិម្នាក់ទៀត នៅខេត្តព្រៃវែងត្រូវអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួនOpens in new window ]
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញលោក អ៊ី រិន្ទ ដើម្បីសាកសួរជុំវិញរឿងនេះបន្ថែមបានទេ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែកុម្ភៈ។
រ៉ុង ឈុន ស្នើឱ្យដោះលែងសកម្មជនបក្សប្រឆាំង
ទីប្រឹក្សាគណបក្សកម្លាំងជាតិលោក រ៉ុង ឈុន កោតសរសើរចំពោះសមាជិកបក្សរបស់លោកដែលប្រកាន់ជំហររឹងមាំ និងការអត់ធ្មត់ខ្ពស់ ដើម្បីតស៊ូទាមទារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុងនាមជាអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំង។លោក រ៉ុង ឈុន អំពាវនាវឱ្យតុលាការដោះលែងលោក ផាន់ សារ៉ាត និងលោក សម វិបុល រួមជាមួយអ្នកជាប់ឃុំក្រោមហេតុផលនយោបាយទាំងអស់ឱ្យមានសេរីភាពជួបជុំគ្រួសារ និងធ្វើនយោបាយវិញ ស្របតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ និងការប្រកួតប្រជែងគ្នាដោយស្មើភាពនៅពេលខាាងមុខ។
លោក រ៉ុង ឈុន៖ «ជាក់ស្តែងពួកគាត់អត់មានកំហុសអ្វីទេ ពួកគាត់គ្រាន់តែប្រើប្រាស់សិទ្ធិស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញត្រូវបានធានា ស្របតាមប្រទេសយើងប្រកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យ ដូច្នេះវាអត់មានរឿងអ្វីដែលខុសច្បាប់ទេ អ៊ីចឹងហើយមតិជាតិនិងអន្តរជាតិ គេមើលឃើញថាកម្ពុជាយើងមិនមែនអនុវត្តច្បាប់ទេ វាជារឿងនយោបាយច្រើនជាងការអនុវត្តច្បាប់»។
ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផ្នែកនយោបាយ
ទាក់ទងបញ្ហានេះ នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅ នៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត មើលឃើញថា អាជ្ញាធរតែងតែឃាត់ខ្លួននិងចោទប្រកាន់សមាជិកបក្សជំទាស់ ឬអតីសមាជិកសកម្មជនបក្សជំទាស់ ពីបទ ញុះញង់ ប៉ុន្តែសហគមជាតិ និងអន្តរជាតិប្រតិកម្មចាត់ទុករឿងនេះជាការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផ្នែកនយោបាយជាជាងការអនុវត្តច្បាប់។ លោកបញ្ជាក់ថាកម្ពុជាជាប្រទេសផ្ដល់សច្ចាប័ន និងជាសមាជិកសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិនានាស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាត្រូវធានាឱ្យមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្សពេញលេញ។
លោក អំ សំអាត៖ «សហគមន៍អន្តរជាតិហ្នឹងគេមើលឃើញថាការចាប់ និងចោទប្រកាន់ហ្នឹង គឺវាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សេរីភាពជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋដែលកម្ពុជាយើងបានទទួលស្គាល់នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងផ្តល់សច្ចាប័នជាច្រើនទៅលើបទដ្ឋានអន្តរជាតិទាំងអស់ហ្នឹង។ យើងឃើញថាជាបន្តបន្ទាប់មក សហគមអឺរ៉ុប សហរដ្ឋអាមេរិក និងសហគមន៍អន្តរជាតិតែងតែទទូចឱ្យកម្ពុជាបើកលំហសេរីភាពនយោបាយ ជាពិសេសកែលម្អទាក់ទងនឹងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
រដ្ឋាភិបាលបានចាប់ខ្លួនសកម្មជននយោបាយ សមាជិកសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកបញ្ចេញមតិរិះគន់រដ្ឋាភិបាលជាង១០០នាក់ ដាក់ពន្ធនាគារពីបទញុះញង់ និងរួមគំនិតក្បត់។ ក្នុងនោះមនុស្សជាង៦០នាក់កំពុងជាប់ឃុំនៅក្នុងពន្ធនាគារ ខណៈមួយចំនួនទៀតត្រូវបានដោះលែងក្រោយសុំទោសលោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត។
របាយការណ៍ឆ្នាំ២០២៤ របស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) រកឃើញថា រដ្ឋាភិបាលលោកហ៊ុន ម៉ាណែត បានរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ តាមរយៈការបិទលំហសង្គមស៊ីវិល និងនយោបាយ។ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ មើលឃើញថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដឹកនាំប្រទេសយកគំរូតាមឪពុករបស់លោក គឺលោក ហ៊ុន សែន ក្នុងការប្រើច្បាប់ធ្វើជាឧបករណ៍ដើម្បីគាបសង្កត់លើសំឡេងប្រឆាំង៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។