ខាងក្រោមនេះ គឺជាសម្រង់រឿងរ៉ាវសំខាន់ៗមួយចំនួនជាអត្ថបទ រូបភាព វីដេអូ រូបត្លុក និងសេចក្តីរាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតដែលប្រិយមិត្តមិនគួររំលងក្នុងឆ្នាំ២០២២៖
អត្ថបទ៖
១ . រឿងរ៉ាវចម្រូងចម្រាស់ដែលពិភពលោកភ្ញាក់ផ្អើលពេលកម្ពុជាធ្វើជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ានឆ្នាំ២០២២
អាណត្តិជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ានជាលើកទី៣របស់កម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២២នេះ បានបិទបញ្ចប់ជាផ្លូវការនៅត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០២២នេះ។ យ៉ាងហោចណាស់ មានរឿងរ៉ាវចម្រូងចម្រាស់លេចធ្លោរចំនួន៣ ដែលកម្ពុជាបានធ្វើឱ្យពិភពលោកចងចាំ និងភ្ញាក់ផ្អើលក្នុងរយៈពេលពេញមួយឆ្នាំនៃការដឹកនាំធ្វើជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ានរបស់កម្ពុជាលើកនេះ។ តើរឿងរ៉ាវចម្រូងចម្រាសលេចធ្លោរទាំង៣ដែលកម្ពុជាបានធ្វើក្នុងនាមជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ានលើកនេះ មានអ្វីខ្លះ?
[ អានអត្ថបទពិស្តារ... Opens in new window ]
ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក (Joseph R. Biden) បានស្នើឲ្យកម្ពុជារក្សាអធិបតេយ្យភាពនិងបូរណភាពទឹកដីពីឥទ្ធិពលចិន ស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ និងដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ។ សំណើនេះធ្វើឡើងក្នុងជំនួបរវាងលោក និងលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២។
[ អានអត្ថបទពិស្តារ... Opens in new window ]
គិតមកដល់ដំណាច់ឆ្នាំ២០២២នេះ ព្រះមហាក្សត្រព្រះបាទសម្តេច នរោត្តម សីហមុនី បានគ្រងរាជ្យសម្បត្តិអស់រយៈពេល ១៨ឆ្នាំហើយ។ ព្រះអង្គត្រូវបានក្រុមប្រឹក្សារាជសម្បត្តិជ្រើសរើសជាព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាកាលពីចុងឆ្នាំ២០០៤ ក្រោយព្រះបិតារបស់ព្រះអង្គ គឺសម្តេច នរោត្តម សីហនុ បានសម្រេចដាក់រាជ្យ និងផ្ទេររាជបល្ល័ង្កទៅឱ្យទ្រង់។ តើព្រះបាទសម្តេច នរោត្តម សីហមុនី មានជីវប្រវត្តិដូចម្តេចខ្លះ? និងថាតើក្រោមការគ្រងរាជ្យសម្បត្តិរបស់ទ្រង់រយៈពេល ១៨ឆ្នាំមកនេះ ព្រះអង្គបានបំពេញព្រះរាជតួនាទីអ្វីខ្លះជូនដល់ប្រជាជាតិរបស់ព្រះអង្គ?
[ អានអត្ថបទពិស្តារ... Opens in new window ]
៤ . លោក ហ៊ុន សែន បន្តព្រមានរំលាយគណបក្សណាដែលហ៊ានភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយលោក សម រង្ស៊ី
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ព្រមានជាថ្មីទៀតថា គណបក្សនយោបាយណា ដែលហ៊ានភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយលោក សម រង្ស៊ី លោកនឹងរំលាយគណបក្សនោះចោល។ ទោះយ៉ាងណាក្ដី មន្ត្រីបក្សប្រឆាំងថា សារព្រមាននេះបង្ហាញថា លោក ហ៊ុន សែន មិនត្រឹមតែខ្លាចលោក សម រង្ស៊ី ទេ គឺសូម្បីស្រមោលលោក សម រង្ស៊ី ក៏លោក ហ៊ុន សែន ខ្លាចដែរ។
[ អានអត្ថបទពិស្តារ... Opens in new window ]
លោក កឹម សុខា ស្នើតុលាការឱ្យចេញសាលក្រម ក្នុងសំណុំរឿងលោកឱ្យបានលឿន ដើម្បីបញ្ចប់ទុក្ខវេទនា។ លោក កឹម សុខា លើកឡើងដូច្នេះ ក្នុងពេលសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញសម្រេចបិទបញ្ចប់ការសួរដេញដោលនានា លើអង្គហេតុនៃសំណុំរឿងក្បត់ជាតិរបស់មេបក្សប្រឆាំង គឺលោក កឹម សុខា នៅសវនាការលើកទី៦២ ថ្ងៃទី១៩ ខែតុលា។ មេធាវីលោក កឹម សុខា ស្វាគមន៍ការសម្រេចបិទបញ្ចប់ការសាកសួរនេះ ប៉ុន្តែសោកស្ដាយ ដែលតុលាការទុកអូសបន្លាយរយៈធ្វើសារណា ឬការធ្វើសេចក្ដីសន្និដ្ឋាន ដែលត្រូវចំណាយជាង ២ខែ។
[ អានអត្ថបទពិស្តារ... Opens in new window ]
លោក អ៊ុក ទូច ដែលយកស្បែកជើងគប់តម្រង់ក្បាលលោក ហ៊ុន សែន អះអាងថា ពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកចាត់ទុកលោក ជាវីរបុរសស្បែកជើងហោះ។ លោកបញ្ជាក់ថា នៅពេលលោកចេញទៅនៅខាងក្រៅផ្ទះម្ដងៗ ជួបសហគមន៍ខ្មែរ ពួកគេសម្ដែងការគោរពលោក ហើយកោតសសើដែលលោក ហ៊ាន យកស្បែកជើងគប់តម្រង់ក្បាលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងពេលលោកមកចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាស៊ានអាមេរិកនោះ។
[ អានអត្ថបទពិស្តារ... Opens in new window ]
កាលពីខែកញ្ញាឆ្នាំ២០២២នេះ តុលាការកំពូលនៃសាលាក្ដីខ្មែរក្រហម បានចេញសាលដីកាសម្រេចតម្កល់សេចក្ដីសម្រេចរបស់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងទុកជាបានការដដែល ករណីដាក់ទោសលោក ខៀវ សំផន អស់មួយជីវិត។ ឧបការីអគ្គលេខាធិការ អង្គការសហប្រជាជាតិយល់ឃើញថា សេចក្ដីសម្រេចនេះ គឺជាការផ្ដល់យុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះ ហើយដីកាសម្រេចនេះក៏ជាការផ្សះផ្សាផ្លូវចិត្តមួយដែរ ដល់គ្រួសារជនរងគ្រោះ។ សាលដីកាផ្តន្ទាទោសលោក ខៀវ សំផន ក៏ជាការបិទបញ្ចប់ដំណើរការកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំកំពូល និងអ្នកទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុតនៃរបបខ្មែរក្រហមផងដែរ។
[ អានអត្ថបទពិស្តារ... Opens in new window ]
៨ . ប្រជាពលរដ្ឋ និងសង្គមស៊ីវិលថា តំណាងរាស្រ្ដអាណត្តិនេះ បំពេញការងារមិនបានល្អទេ
គិតត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០២២នេះ ការបំពេញតួនាទីរបស់តំណាងរាស្រ្ដឯកបក្ស ក្នុងអាណត្តិទី៦នេះ គឺជិតដល់ទីបញ្ចប់ហើយ។ ប៉ុន្តែពលរដ្ឋ និងសង្គមស៊ីវិល លើកឡើងថា តំណាងរាស្រ្ដអាណត្តិនេះ ធ្វើការផ្ដោតសំខាន់ទៅលើការពង្រឹងអំណាចរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល និងគណបក្សកាន់អំណាច ហើយមិនបានជួយដោះស្រាយបញ្ហារបស់ប្រជាពលរដ្ឋឡើយ។ ទោះយ៉ាងណាអ្នកនាំពាក្ររដ្ឋសភា ឆ្លើយតបវិញថា តំណាងរាស្ត្របច្ចុប្បន្ននេះ បានបំពេញការងារប្រកបដោយផ្លែផ្ការក្នុងការអនុម័តច្បាប់ជាច្រើន ដែលផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ដល់ប្រទេសជាតិ។
៩ . សមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនកញ្ញា សេង ធារី ភ្លាមៗ ក្រោយតុលាការប្រកាសសាលក្រម
សមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនកញ្ញា សេង ធារី អ្នកជំនាញច្បាប់ និងកិច្ចការអន្តរជាតិ ភ្លាមនៅថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ក្រោយតុលាការប្រកាសសាលក្រមថា កញ្ញាមានទោសនៃបទចោទរួមគំនិតក្បត់ ក្នុងសំណុំរឿងវិលចូលស្រុករបស់លោក សម រង្ស៊ី កាលពីឆ្នាំ២០១៩។ តុលាការកាត់ទោសឲ្យកញ្ញា ជាប់ពន្ធនាគារ៦ឆ្នាំ និងបានបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួននៅឯពន្ធនាគារខេត្តព្រះវិហារ។
[ អានអត្ថបទពិស្តារ... Opens in new window ]
មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ២៦នាក់ស្លាប់ និងរបួសជាង ៦០នាក់ ក្នុងហេតុការណ៍ភ្លើងឆេះកាស៊ីណូមួយកន្លែងកម្ពស់ជាង ១០ជាន់នៅក្រុងប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល យល់ថា ការស្លាប់មនុស្សដ៏ច្រើនបែបនេះដោយសារការធ្វេសប្រហែសរបស់ម្ចាស់កាស៊ីណូ និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធដែលគ្មានប្រព័ន្ធការពារសុវត្ថិភាពឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។
[ អានអត្ថបទពិស្តារ... Opens in new window ]
កម្រងរូបភាព៖
១. ក្រុមស្ត្រីថ្ងៃសុក្រ កោរសក់នៅមុខព្រះអង្គដងកើ ដើម្បីបន់ស្រន់សុំឱ្យតុលាការដោះលែងប្តីរបស់ពួកគេ។
Opens in new window[ ទស្សនារូបភាព... Opens in new window ]
២. អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញបង្ក្រាបក្រុមសហជីព និងកូដករណាហ្គាវើលដ៍ មិនឱ្យយកញ្ញត្តិទៅដាក់នៅទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី១១ ខែកញ្ញានេះ។
Opens in new window[ ទស្សនារូបភាព... Opens in new window ]
៣. បណ្តាមេដឹកនាំពិភពលោកបានធ្វើដំណើរមកដល់ប្រទេសកម្ពុជាជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៤០ និង៤១ និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធ។
Opens in new window[ ទស្សនារូបភាព... Opens in new window ]
៤.រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានរឹតបន្តឹងសន្តិសុខនៅឯសណ្ឋាគារសុខាត្រើយខាងកើត ជាទីដែលមេដឹកនាំកំពូលអាស៊ាន (ASEAN) និងមេដឹកនាំកំពូលៗនៅលើពិភពលោក។
Opens in new window[ ទស្សនារូបភាព... Opens in new window ]
៥. ក្រុមយុវជនចលនាមាតាធម្មជាតិជិត១០នាក់ នាំគ្នាតុបតែងខ្លួនធ្វើជាប្រេត ហើយរៀបចំសន្និសីទកាសែត ដើម្បីទាមទារឲ្យក្រសួងបរិស្ថាន ដាក់កោះកុងក្រៅជាឧទ្យានជាតិសមុទ្រ។
Opens in new window[ ទស្សនារូបភាព... Opens in new window ]
សេចក្តីរាយការណ៍ជាវីដេអូ៖
[ ១ . សម រង្ស៊ី៖ ឆ្នាំ២០២៣ ជាឆ្នាំដែលមានអ្នកដឹកនាំថ្មី Opens in new window ]
ប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក សម រង្ស៊ី ថាសមត្ថកិច្ចអឺរ៉ុប នឹងចាប់ខ្លួនលោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន នៅពេលដែលលោក អស់តួនាទីជានាយករដ្ឋមន្ដ្រីនៃប្រទេសកម្ពុជា។
[ ទស្សនាសេចក្តីរាយការណ៍ ... Opens in new window ]
២ . បទវិភាគ៖ តើលោក ហ៊ុន សែន កាន់អំណាចបានរហូតមកទល់នឹងបច្ចុប្បន្ននេះតាមរបៀបណា ?
#បទវិភាគ៖ មកទល់នឹងឆ្នាំ២០២២នេះ លោក ហ៊ុន សែន កាន់អំណាចបាន ជាង៣៧ឆ្នាំហើយ។ ការដែលលោកអាចកាន់អំណាចបានយូរបែបនេះ គឺមកពីលោក ជាមេដឹកនាំដ៏ឈ្លាសវៃសឹងរកគូរប្រៀបមិនបានមួយរូប ក្នុងចំណោមមេដឹកនាំផ្តាច់ការទាំងឡាយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រពិភពលោក។ ថ្វីដ្បិតតែក្នុងរយៈកាលកាន់អំណាចជិត៤០ឆ្នាំនេះ លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់សាងកំហុសដែលធ្វើអោយលោកហៀបបាត់បង់អំណាចម្តងជាពីរដងក្តី តែលោករៀនសូត្រពីកំហុសទាំងនោះទាន់ពេលវេលា ហើយផ្លាស់ប្តូរយុទ្ធសាស្ត្រដើម្បីអោយលោក នៅបន្តកាន់អំណាចបានដដែល។ លោក ជុន ច័ន្ទបុត្រ ជូនបទវិភាគមួយ ដោយពិនិត្យមើល ថាតើលោក ហ៊ុន សែន មានលក្ខណៈពិសេសខុសពីមេដឹកនាំផ្តាច់ការនានា បែបណា ដែលធ្វើអោយលោកអាចបន្តកាន់អំណាចបានយូរ រហូតមកទល់នឹងបច្ចុប្បន្ននេះ៖
[ ទស្សនាសេចក្តីរាយការណ៍ ... Opens in new window ]
៣ . បទសម្ភាសន៍ពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកកាំងដែលយកស្បែកជើងគប់លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងពេលជួបអ្នកគាំទ្រនៅសហរដ្ឋអាមេរិក
ពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកកាំងម្នាក់បានយកស្បែកជើងគប់តម្រង់ទៅលើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងនៅក្នុងការផ្សាយផ្ទាល់របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា ថា លោកបានប៉ុនប៉ងគប់លោក ហ៊ុន សែន ជាច្រើនដង នៅរាល់ពេលដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំនៅក្រៅប្រទេស។ លោកថា មូលហេតុដែលលោកធ្វើដូច្នេះ គឺមកពីលោក មានកំហឹងនិងការឈឺចាប់ក្នុងចិត្ត ក្រោមការដឹកនាំប្រទេសរបស់លោក ហ៊ុន សែន។
[ ទស្សនាសេចក្តីរាយការណ៍ ... Opens in new window ]
[ ៤ . លោក ហេង សួរ មន្ត្រីចិត្តឆៅដ៏មានឥទ្ធិពលក្បែរលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត Opens in new window ]
មនុស្សជំនិតម្នាក់របស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កំពុងលេចមុខមាត់ខ្លាំងទាំងនៅក្នុងជួរបក្ស និងក្នុងរដ្ឋាភិបាល។ បុគ្គលម្នាក់នេះហ៊ានធ្វើអ្វីគ្រប់បែបយ៉ាង ដើម្បីសម្រេចគោលដៅរបស់ខ្លួន មិនថាតាមមធ្យោបាយត្រជាក់ ឬក្ដៅនោះទេ។ មនុស្សម្នាក់នេះ គឺលោក ហេង សួរ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការងារ។ ធាតុពិតរបស់លោកត្រូវបានលាតត្រដាងតាមរយៈសារសំឡេងមួយរៀបរាប់អំពីគម្រោងវាយធ្វើបាប និងបង្កគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍លើពលរដ្ឋខ្មែរដែលគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំង។ តើលោក ហេង សួរ មានប្រវត្តិយ៉ាងដូចម្ដេច?
[ ទស្សនាសេចក្តីរាយការណ៍ ... Opens in new window ]
[ ៥ . តើអ្នកស្រី បាន ស្រីមុំ ជាអ្នកណា ? Opens in new window ]
អភិបាលខេត្តប៉ៃលិន អ្នកស្រី បាន ស្រីមុំ គឺជាស្ត្រីម្នាក់ក្នុងចំណោម ២ នាក់ដែលកំពុងកាន់តំណែងជាអភិបាលខេត្ត។ គិតត្រឹមខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ អ្នកស្រីបានកាន់តំណែងនេះអស់រយៈពេលជិត ២ឆ្នាំ មកហើយ។ តើអភិបាលខេត្តជាស្ត្រីរូបនេះមានប្រវត្តិ និងស្នាដៃអ្វីខ្លះក្នុងការដឹកនាំខេត្តប៉ៃលិន? លោក យ៉ង ចាន់តារា រាយការណ៍អំពី ប្រវត្តិ របស់អ្នកស្រី បាន ស្រីមុំ៖
[ ទស្សនាសេចក្តីរាយការណ៍ ... Opens in new window ]
[ ៦ . តើលោក កើត រិទ្ធ ជាអ្នកណា ? Opens in new window ]
រយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ហាក់លែងញញើតក្នុងការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការ ដើម្បីបង្ក្រាបសំឡេងឯករាជ្យ និងសំឡេងប្រឆាំង។ ជាមួយគ្នានេះ ច្បាប់មួយចំនួនត្រូវបានបង្កើតឡើង ឬក៏កែប្រែទៅតាមអំពើចិត្តរបស់មេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាច ដើម្បីជាប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ជាជាងប្រយោជន៍ជាតិ។ មនុស្សគន្លឹះដែលនៅពីក្រោយរឿងទាំងនេះ គឺរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក កើត រិទ្ធ។ តើលោក កើត រិទ្ធ មានប្រវត្តិយ៉ាងណា ហើយលោកបានធ្វើអ្វីខ្លះចំពោះប្រព័ន្ធច្បាប់ និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា?
[ ទស្សនាសេចក្តីរាយការណ៍ ... Opens in new window ]
[ ៧. តើលោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា ជានរណា? Opens in new window ]
ឧកញ៉ា ឡេង ណាវ៉ាត្រា គឺជាសេដ្ឋីវ័យក្មេងមួយរូប ដែលកំពុងលេចមុខមាត់ខ្លាំងក្នុងសង្គមកម្ពុជា។ លោកក្ដោបក្ដាប់មុខជំនួញជាច្រើនមុខនៅកម្ពុជា រាប់ចាប់តាំង ពីវិស័យ អចលនទ្រព្យ ហិរញ្ញវត្ថុ ធនាគារ កសិកម្ម រហូតដល់ វិស័យសិល្បៈ។ ជាពិសេស លោកបានផ្ដល់លុយឱ្យរដ្ឋាភិបាល របស់លោក ហ៊ុន សែន រាប់លានដុល្លារក្នុងរយៈពេល ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ តើលោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា មានប្រវត្តិយ៉ាងណា ហើយ ធ្វើជំនួញ អ្វីខ្លះ ទើបបានជាមានលុយវាល់លានកាន់ដុល្លារក្នុងដៃបែបនេះ?
[ ទស្សនាសេចក្តីរាយការណ៍... Opens in new window ]
សេចក្តីរាយការណ៍ស៊ើបអង្កេត៖
ប្រភពនានាបានប្រាប់ វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា លោក ចេន ហ្ស៊ី (Chen Zhi) ដែលជាប្រធានសម្ព័ន្ធក្រុមហ៊ុនវិនិយោគទុនមួយ បានទិញក្រុមហ៊ុនលក់ស៊ីហ្គា (Cigar) របស់គុយបា (Cuba) ក្នុងតម្លៃជាង ១,៤ ពាន់លានដុល្លារ។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន និងសមភាគីរបស់លោកគឺលោក ម៉ានូអ៊ែល ម៉ារ៉េរ៉ូ គ្រុស (Manuel Marrero Cruz) បានព្រមព្រៀងគ្នាក្រោយមានជំនួបមួយនៅក្រុងភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី០៤ ខែតុលា ក្នុងការពង្រឹងចំណងទាក់ទងកាន់តែជិតស្និទ្ធរវាងប្រទេសទាំងពីរ ដោយចុះហត្ថលេខាសន្យាសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យនានាពាក់ព័ន្ធនឹងវប្បធម៌ និងកីឡា។
Opens in new window[ អានព័ត៌មានពិស្តារ ... Opens in new window ]
កូនស្រីសមាជិកព្រឹទ្ធិសភាកម្ពុជាម្នាក់ បានប្រថុយប្រថានចំណាយលុយ ៨លានដុល្លារ ទិញភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាវេជ្ជសាស្ត្រមួយរបស់អាមេរិក តាមរយៈភ្នាក់ងារកម្រៃជើងសារសិង្ហបុរី (Singapore) ម្នាក់។ ប្រតិបត្តិការទិញដូរនោះ បានបញ្ចប់ទៅយ៉ាងរលូននៅមុនពេលកម្ពុជា និងសិង្ហបុរី អនុម័តកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នា។ នេះបើយោងតាមឯកសារហិរញ្ញវត្ថុតម្រូវឱ្យដាក់តាមបញ្ញត្តិច្បាប់ ដែលវិទ្យុអាស៊ីសេរី បានពិនិត្យមើល។
Opens in new window[ អានព័ត៌មានពិស្តារ ... Opens in new window ]
៣ . ប្រទេសម៉ាល់តា បដិសេធមិនចេញលិខិតឆ្លងដែនអឺរ៉ុបឱ្យអតីតតំណាងរាស្ត្រកម្ពុជាម្នាក់
សម្រាប់ « ក្រុមអ្នកមានខ្មែរសម័យថ្មីដែលចូលចិត្តសម្ញែងទ្រព្យសម្បត្តិ » ឯកសារធ្វើដំណើរចេញដោយសហភាពអឺរ៉ុប គឺជារង្វាន់មួយដល់ពួកគេ។ ក៏ប៉ុន្តែ យ៉ាងហោចណាស់មានប្តីប្រពន្ធមួយគូត្រូវបានបដិសេធនូវឯកសារប្រភេទនេះ។
មិនថាជាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានតិះដៀលដល់ក្រុមអ្នកនយោបាយមានសញ្ជាតិពីរប៉ុណ្ណានោះទេ ការមានលិខិតឆ្លងដែនទីពីរកំពុងក្លាយជាទំនោលេចធ្លោមួយយ៉ាងឆាប់រហ័ស និងជានិមិត្តរូបនៃឋានៈដែលត្រូវតែមានសូម្បីតែក្នុងចំណោមបរិវារជិតដិតបំផុតរបស់លោកក៏ដោយ។
Opens in new window[ ៤ . ជនពុករលួយ និងជាប់ឃុំនៅចិនក្លាយជាអ្នកការទូតខ្មែរ Opens in new window ]
ក្រុមអ្នកតាមដានស្ថានការណ៍ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលត្រួតពិនិត្យឡើងវិញអំពីការផ្ដល់សញ្ជាតិ និងតួនាទី ជាន់ខ្ពស់ដល់ជនបរទេស។ ការអំពាវនាវនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីរបាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតថ្មីមួយបង្ហាញថា ជនជាតិចិនម្នាក់ដែលធ្លាប់មានប្រវត្តិជាប់ពន្ធនាគារ និងរឿងអាស្រូវពុករលួយកម្រិតអន្តរជាតិ បានក្លាយជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់កម្ពុជា និងមានលិខិតឆ្លងដែនការទូតកាន់នៅក្នុងដៃ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលថ្លែងក្នុងន័យទូលាយថា ការផ្ដល់សញ្ជាតិ និងតួនាទីដល់ជនបរទេសនោះ ច្រើនតែធ្វើឡើងតាមនីតិវិធីត្រឹមត្រូវ។
Opens in new window[ អានព័ត៌មានពិស្តារ ... Opens in new window ]
គ្រួសារអ្នកមានលុយមានអំណាចខ្មែរម្នាក់ទៀតហើយ ដែលមានចំណងទាក់ទងជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានជះលុយវាល់លានដុល្លារទិញក្រុមហ៊ុនផ្តល់សេវាកម្មទូទាត់ប្រាក់របស់អង់គ្លេសមួយឈ្មោះ ខុននិកធឹម លីមីតធីត (Connectum Limited) កាលពីចុងឆ្នាំទៅម៉ិញ។ ក្រុមហ៊ុននេះ រកបានប្រាក់ចំណូលរាប់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ តាមរយៈការផ្តល់សេវាកម្មធ្វើជាឈ្មួញកណ្តាល ឬ អន្តរការីរវាងអាជីកម្មតូចៗ និងក្រុមហ៊ុនផ្តល់ឥណទាន Credit Card ធំៗ ដូចជា ក្រុមហ៊ុន វីហ្សាកាត (VisaCard) និង ក្រុមហ៊ុន ម៉ាសស្ទើរកាត (MasterCard) ជាដើម។
Opens in new window[ អានព័ត៌មានពិស្តារ ... Opens in new window ]
ការស៊ើបអង្កេតរបស់ វិទ្យុអាស៊ីសេរី រកឃើញថា ការផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងនយោបាយនៅកម្ពុជាបានអនុញ្ញាតឱ្យជនជាតិចិនជាឧក្រិដ្ឋជនរត់គេចខ្លួន រួចផុតពីការតាមចាប់ដាក់គុក ហើយក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះ ឧក្រិដ្ឋជនរូបនោះក៏កំពុងកសាងនូវអាណាចក្រអាជីវកម្មដ៏សម្បើមមួយនៅក្រុងព្រះសីហនុ។
Opens in new window[ អានព័ត៌មានពិស្តារ ... Opens in new window ]
- រូបត្លុក
[ ១ . គ្មានឡើយសេចក្ដីស្ងប់ចិត្ត សម្រាប់បុរសខ្លាំងខាងប្រើអំពើហិង្សា Opens in new window ]
នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាដែលកាន់តំណែងយូរឆ្នាំ លោក ហ៊ុន សែន ថ្មីៗ នេះបានបង្ហើបថា ប្រពន្ធរបស់ លោកបានលួចសាងសង់ចេតិយទុកជាមុនមួយកន្លែងស្ថិតក្នុងវត្តមុនីសុវណ្ណ ហៅវត្តចំពុះក្អែក ក្រុងភ្នំពេញ ជូនលោក ដើម្បីទុកដាក់ធាតុរបស់លោកក្រោយលោកទទួលមរណភាពទៅ។ ក៏ប៉ុន្តែ លោកបានបដិសេធដាច់ខាតមិនអនុញ្ញាតឱ្យទុកធាតុរបស់លោកនៅចេតិយក្នុងវត្តអារាមសាធារណៈឡើយ។
Opens in new window[ ២ . រូបត្លុកនយោបាយ៖ កូនប្រុស រះពីទិសបូព៌ា Opens in new window ]
លោក ហ៊ុន សែន បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ពីគោលជំហរជាសាធារណៈ អំពីការជំរុញកូនចៅរបស់លោកឱ្យចូលប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយ ដើម្បីបន្តកាន់តំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីតវង្សត្រកូល។
លោកបានថ្លែងក្នុងវេទិកាទទួលសញ្ញាប័ត្របណ្ឌិតកិត្តិយស ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ ពីសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី៥ សីហាថា កន្លងមកលោកមិនចង់ឲ្យកូនចៅរបស់លោក ចូលពាក់ព័ន្ធក្នុងរឿងនយោបាយនោះទេ គឺត្រឹមឲ្យចូលបម្រើការក្នុងជួរកងទ័ពតែប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែពេលនេះ លោកសម្រេចចិត្តជំរុញកូនចៅរបស់លោកឱ្យចូលប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយ រាប់ចាប់តាំងពីចៅប្រុសរបស់លោក ដែលទើបបញ្ចប់ឆ្នាំទី១ នៅក្នុងថ្នាក់សកលវិទ្យាល័យ។ លោកមានបំណងចង់ផ្ទេរតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីពីកូនរហូតដល់ចៅរបស់លោក។
Opens in new window៣ . បុរសខ្លាំងជឿអបិយជំនឿ
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានសម្រេចកែតម្រូវថ្ងៃខែកំណើតរបស់លោក ពីថ្ងៃទី០៤ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៥១ មកជាថ្ងៃទី០៥ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៥២ វិញ។
លោក ហ៊ុន សែន និយាយថា លោកធ្វើបែបនេះ គឺដើម្បីកែកំហុសកាលពីសម័យសង្គ្រាម។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្រុមអ្នករិះគន់និយាយថា ការណ៍ដែលបុរសខ្លាំងហាក់មានជំនឿស៊ុបលើអបិយជំនឿ សម្រេចកែថ្ងៃខែកំណើតរបស់លោកពីឆ្នាំថោះទៅជាឆ្នាំរោងវិញបែបនេះ គឺដោយសារតែឆ្នាំរោងត្រូវគេជឿថា ជាឆ្នាំដែលផ្តល់នូវភាពចម្រុងចម្រើននិងមានជោគវាសនាល្អតាមក្បួនតម្រាសាស្ត្របុរាណចិន។
Opens in new window[ ៤ . តើជារដ្ឋបុរស ឬជានុយត្រីឆ្លាម ? Opens in new window ]
ក្រោយពីបដិសេធសព្វបែបយ៉ាងថាមិត្តដែកថែបចិន (China) មិនបានសាងសង់មូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹកសម្រាប់បម្រើឱ្យវិស័យយោធារបស់ខ្លួននៅកំពង់ផែកងទ័ពជើងទឹករាមរួចមក ឥឡូវនេះ កម្ពុជាបែរជាអះអាងថា កងទ័ពចិននឹងមិនមានសិទ្ធិផ្តាច់មុខក្នុងការប្រើប្រាស់ទីតាំងមូលដ្ឋានកងទ័ពរបស់ខ្លួននៅឯឈូងសមុទ្រថៃឡើយ។
Opens in new window[ ៥ .« បងប្អូនធម៌ » ខាងដឹកនាំធ្វើរដ្ឋប្រហារ ? Opens in new window ]
ភ្លាមៗក្រោយក្លាយជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ាន លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានជម្នះសម្រេចចិត្តតែឯងទៅជួបមេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា (Myanmar) ឬភូមា (Burma) លោក មីន អ៊ុងលាំង (Min Aung Hlaing) កាលពីថ្ងៃទី០៧ និង០៨ ខែមករា ក្នុងអ្វីមួយដែលលោកអះអាងថា ដើម្បីជួយដោះស្រាយវិបត្តិនៅប្រទេសនេះ។
Opens in new windowកំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។