មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងយុវជនស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះកុមារ និងយុវជនដែលរស់នៅក្នុងគ្រួសារមានជីវភាពក្រីក្រដើម្បីឱ្យពួកគាត់ទទួលបានឱកាសសិក្សារៀនសូត្រ ហើយក្លាយជាធនធានអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស។ ពួកគាត់អះអាងថា បញ្ហាជីវភាពខ្វះខាត គឺជាកត្តាចម្បងធ្វើសិស្សបោះបង់ការសិក្សា។
កុមារ និងយុវជនមួយចំនួននៅតែប្រឈមនឹងការបោះបង់ការសិក្សាដោយសារជីវភាពក្រីក្រ និងមិនទទួលបានការគាំពារពីរដ្ឋាភិបាល។
និស្សិតមកពីខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និងកំពុងបន្តការសិក្សាផ្នែកទីផ្សារនៅខេត្តសៀមរាប កញ្ញា ប៉ែត ចាន់រិទ្ធ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១៥ ខែធ្នូ ថា នៅក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យដែលជាស្រុកកំណើតកញ្ញារស់នៅមានកុមារ និងយុវជនបោះបង់ការសិក្សាច្រើនដោយសារបញ្ហាជីវភាព និងពិបាករកការងារធ្វើនៅពេលរៀនចប់។ កញ្ញាបន្តថា បច្ចុប្បន្ននេះកញ្ញាត្រូវឆ្លៀតពេលរកលុយបណ្ដើររៀនបណ្ដើរពីព្រោះគ្រួសារមានជីវភាពក្រីក្រ ហើយកញ្ញាមិនចង់បោះបង់ការសិក្សាទាំងវ័យក្មេងនោះទេ។
កញ្ញា ប៉ែត ចាន់រិទ្ធ៖«សំណូមពរដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់មិនថា នៅតាមសាលារៀនឬក៏កន្លែងផ្សេងៗជាពិសេសនៅតាមសាលារៀនសំណូមពរដល់ពួកគាត់ផ្ដល់អាហារូបករណ៍ដល់សិស្សក្រីក្រ ឬក៏និស្សិតក្រីក្រ គ្រួសារក្រីក្រផ្ដល់ឱកាសឱ្យពួកគាត់បានសិក្សាចប់ចុងជាប់ដើម ក៏ឧបត្ថម្ភជាសម្ភារៈខ្លះដល់ពួកគាត់។ សិស្សខ្លះគាត់មានប័ណ្ណក្រីក្រទេប៉ុន្តែគ្រួសាររបស់ពួកគាត់មានជីវភាពក្រីក្រ»។
ក្រៅពីបញ្ហាជីវភាពគ្រួសារខ្វះខាតធ្វើឱ្យកុមារ និងយុវជនបោះបង់ការសិក្សាហើយនោះ នៅមានកុមារមួយចំនួនទៀតបាត់បង់ឱកាសសិក្សាដោយសារតែឪពុកម្ដាយប្រឈមការរំលោភយកដីធ្លី គ្មានសម្ភារៈប្រើប្រាស់គ្រប់គ្រាន់ និងកុមារខ្លះមានឪពុកម្ដាយជាអ្នកដើរសុំទានតាមចិញ្ចើមផ្លូវ ហើយរដ្ឋាភិបាលមិនបានយកចិត្តទុកដាក់គាំពារទៅលើពួកគាត់ឡើយ។
ការលើកឡើងរបស់យុវតីរូបនេះ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត និងមន្ត្រីក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលរបស់លោកតែងលើកឡើង ថារដ្ឋាភិបាលតែងគិតគូរពីការសិក្សារបស់សិស្ស និស្សិត និងតែងយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះការអភិវឌ្ឍវិស័យអប់រំ។ ជាក់ស្ដែង អគ្គទេសាភិបាល ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា អ្នកស្រី ជា សិរី កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ បានថ្លែងក្នុងពិធីអគារសិក្សានៅខេត្តកំពង់ធំថា រដ្ឋាភិបាលបានចាត់ទុកការសិក្សាអប់រំ គឺជាអាទិភាពមួយដ៏សំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ចជាតិ ជាពិសេសការស្ដារវិស័យអប់រំ និងពង្រឹងគុណភាពអប់រំនៅតាមសាលារៀន។ អ្នកស្រី ជា សិរី ឱ្យយោបល់ថា ដើម្បីទាក់ទាញឱ្យសិស្សានុសិស្សចង់បន្តការសិក្សាអាណាព្យាបាលត្រូវបញ្ជូនកូនៗមករៀន ពីព្រោះនេះមិនត្រឹមតែជាកាតព្វកិច្ចរបស់អាណាព្យាបាលនោះទេ ប៉ុន្តែគឺជា ជួយស្រោចស្រង់ជីវភាពឱ្យរួចផុតពីភាពក្រីក្រ។
ផ្ទុយពីការលើកឡើងរបស់អ្នកស្រី ជា សិរី គេសង្កេតឃើញថា កូនមន្ត្រីគ្រាក់ៗនៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល និងគ្រួសារត្រកូល«ហ៊ុន»តែងតែទទួលបានការអប់រំខ្ពស់ និងមានឱកាសទៅរៀននៅបរទេស ខុសប្លែកពីកូនអ្នកក្រីក្រ ពលរដ្ឋរងការរំលោភយកដីធ្លី ជនជាតិភាគតិច កុមាររស់នៅតាមចិញ្ចើមផ្លូវដែលពួកគាត់គ្មានលទ្ធភាពបញ្ជូនកូនៗទៅសាលារៀន។
ជាក់ស្ដែងថ្មីៗប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន បានបង្ហោះសារតាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុកអួតអាងចៅ និងអនាគតចៅប្រសារបស់លោកថា កំពុងរៀននៅមហាវិទ្យាល័យមួយក្នុងប្រទេសតួកគី (Turkey) ដែលជាប្រទេសរីកចម្រើនខ្លាំង។
ជុំវិញរឿងនេះ ប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ អ្នកស្រី អ៊ុក ឆាយ៉ាវី មានប្រសាសន៍ថា ការលើកឡើងរបស់អ្នកស្រី ជា សិរី មិនទាន់ឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហាប្រឈមរបស់សិស្សានុសិស្ស និងឪពុកម្ដាយរបស់ពួកគាត់ឡើយ។ អ្នកស្រីបន្តថា អាណាព្យាបាលមួយចំនួនត្រូវខាងនាយកសាលាតម្រូវឱ្យបង់លុយសម្រាប់ទិញសម្ភារៈសិក្សា ឬការបង់ថ្លៃចំណាយផ្សេងៗនៅក្នុងសាលាដែលនេះគឺជាសកម្មភាពពុករលួយ។
អ្នកស្រី អ៊ុក ឆាយ៉ាវី៖«បើនិយាយអំពីសម្ភារៈនៅសាលាខ្លះសៀវភៅគ្រប់សិស្សបានសាលាខ្លះគាត់មានកុំព្យូទ័រអី ហើយសួរថា កុំព្យូទ័របានមកពីប្រភពណាគឺមកពីអង្គការនេះ អង្គការនោះអ្នកជួយមកសាលាមិនមែនលុយរបស់ជាតិទេ»។
វិស័យអប់រំត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលតែងអះអាង និងចាត់ទុកជាវិស័យអាទិភាព ប៉ុន្តែបើតាមច្បាប់ស្ដីពីហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងនៅឆ្នាំ២០២៤ ក្រសួងអប់រំទទួលមានទឹកប្រាក់ប្រមាណជិត ៦០០លានដុល្លារ (៥៧៥) ប៉ុណ្ណោះខណៈកាលពីឆ្នាំ២០២៣ ក្រសួងអប់រំទទួលបានថវិកាប្រមាណ៩១៩លានដុល្លារ ពោលគឺថយចុះជាង ៣០០លានដុល្លារបើធៀបទៅនឹងឆ្នាំ២០២៣។
ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រវិស័យអប់រំឆ្នាំ២០២៤-២០២៨ បង្ហាញថា អត្រាសិស្សបោះបង់ការសិក្សាមានការកើនឡើងរយៈពេល៣ឆ្នាំក្នុងអំឡុងពេលជំងឺកូវីដ១៩ ពោលគឺ ចាប់ពីឆ្នាំ២០២២ ដល់២០២៣ ទាំងនៅកម្រិតបឋមសិក្សា និងមធ្យម។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលទទូចឱ្យរដ្ឋាភិបាលលុបបំបាត់អំពើពុករលួយ និងពង្រឹងគុណភាពវិស័យអប់រំនៅតាមសាលារដ្ឋដើម្បីឱ្យកូនអ្នកក្រមានឱកាសទទួលបានការសិក្សា ប្រកបដោយគុណភាពដូចកូនអ្នកមាន ឬអ្នកមានជីវភាពធូរធារដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។