ប្រជាពលរដ្ឋ និងមន្ត្រីសហជីព រិះគន់ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថាគ្មានឆន្ទៈក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រេងឥន្ធនៈ ដែលមានតម្លៃបន្តហក់ឡើងខ្ពស់ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចពលរដ្ឋ ជាពិសេសអ្នកដែលប្រកបរបររត់ម៉ូតឌុប។ ពួកគាត់ទាមទារដល់ លោក ហ៊ុន សែន ឱ្យចាត់វិធានការដោះស្រាយបញ្ហាប្រេងសាំងឡើងថ្លៃនេះឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ជៀសវាងនិយាយត្រឹមតែពាក្យសូមទោសទៅកាន់ពលរដ្ឋ ដើម្បីគេចវេះដោះស្រាយទុក្ខកង្វល់ពលរដ្ឋ។
ប្រជាពលរដ្ឋដែលប្រកបមុខរបរ រត់ម៉ូតូឌុបត្អូញត្អែរពីការប្រឈមបញ្ហាក្នុងគ្រួសារ និងបញ្ហាគ្មានប្រាក់ចំណូលសម្រាប់ដោះស្រាយបំណុលធនាគារ ស្របពេលដែលរដ្ឋាភិបាលគ្មានភាពច្បាស់លាស់ ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រេងឥន្ធនៈ ដែលបន្តឡើងថ្លៃយ៉ាងគំហុក។
ពលរដ្ឋដែលប្រកបរបរ រត់ម៉ូតូកង់បីម្នាក់ក្នុងខេត្តសៀមរាប លោក សឿង ស្រ៊ន់ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១ កក្កដាថា បញ្ហាប្រេងសាំង និងហ្គាស ឡើងថ្លៃនេះ បានធ្វើឱ្យលោកប្រឈមបញ្ហាជីវភាពក្នុងគ្រួសារយ៉ាងខ្លាំង។ លោកបន្តថា ក្នុងមួយថ្ងៃរកបានប្រាក់ពី ៤ម៉ឺន (៤០.០០០) ទៅ ៥ម៉ឺនរៀល (៥.០០០០) តែប៉ុណ្ណោះ ដែលចំណូលនេះលោកត្រូវបែងចែងចំណាយថ្លៃហ្គាស ម្ហូបអាហារប្រចាំថ្ងៃ និងសន្សំសម្រាប់បង់ធនាគារប្រចាំខែស្ទើរតែមិនគ្រប់។ ក្រៅពីនេះ លោកព្រួយបារម្ភថា បើកូនៗ និងសមាជិកគ្រួសាររបស់លោកមានជំងឺ លោកក៏គ្មានប្រាក់បម្រុងសម្រាប់ព្យាបាលនោះដែរ៖ « បើនិយាយទៅជួបការលំបាកច្រើនណាស់។ ដូចជា ពួកខ្ញុំ សឹងតែរកមួយថ្ងៃមិនគ្រប់មួយថ្ងៃទេ បើនិយាយទៅប្រឈមមុខនឹងបញ្ហា បង់រំលស់កង់បីគេ យកមករកស៊ី។ បញ្ហាទី២ បង់ថ្លៃផាសអាប់ (Pass App) ទប់ទល់គ្រួសារផង។ បើអ៊ីចឹង គឺនិយាយឱ្យចំទៅពិបាកណាស់ ក្នុងការរស់នៅរាល់ថ្ងៃនេះ ប្រឈមមុខខ្លាំងមែនទែន។ រាល់ថ្ងៃ ដូចគ្រួសារខ្ញុំប្រសិនបើជាឈឺ វារឹតតែពិបាកមិនដឹងគិតទៅផ្លូវណារាល់ថ្ងៃហ្នឹង»។
រីឯ អ្នករត់ម៉ូតូកង់បីម្នាក់ទៀតនៅខេត្តព្រះសីហនុ លោក វ៉ាន វ៉ាត់ ឱ្យដឹងថា ស្របពេលបញ្ហាប្រេងសាំង និងហ្គាសឡើងថ្លៃ លោកមិនសូវមានភ្ញៀវដឹកដូចមុននោះទេ។ លើសពីនេះ លោកថា ស្ទើរគ្រប់តំបន់ក្នុងក្រុងព្រះសីហនុ មានជនជាតិចិនច្រើនបានដណ្ដើមប្រកបរបរ រត់ម៉ូតូកង់បីនេះ ដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរអ្នករត់ម៉ូតូកង់បីប្រឈមបញ្ហាជីវភាពគ្រួសារ និងខ្វះខាតថវិកាសម្រាប់បង់បំណុលធនាគារប្រចាំខែ៖ «តាមថ្ងៃណាភ្ញៀវមកច្រើន ឬមកតិច វាអាចលើសពី ១០ដុល្លា ថ្ងៃខ្លះ។ ប៉ុន្តែ យើងដឹងហើយថា ទំនិញទីផ្សារនៅស្រុកខ្មែរ យើងបានមួយថ្ងៃត្រឹមតែ ១០ដុល្លា វាពិបាកដែរបង់ថ្លៃកូនទៅរៀន។ បើនិយាយរឿងហូបចុកវិញ ត្បិតត្បៀតណាស់ មិនអាចទៅទិញ សាច់គោអីកន្លះគីឡូ បង្គាកន្លះគីឡូ មួយគីឡូអី គ្រឿងសមុទ្រ យើងមិនដែល ហ៊ានហូបទេ យើងសន្សំសំចៃ»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតដែលប្រកបរបររត់ម៉ូតូឌុបក្នុងខេត្តកំពត លោក មាស វាសនា បញ្ជាក់ថា ក្នុងមួយថ្ងៃលោករកចំណូលបានខ្ពស់បំផុតត្រឹមតែ ៣ម៉ឺន (៣០.០០០) រៀល ដែលធ្វើឱ្យលោកមិនអាចទប់ទល់ថ្លៃសាំង និងម្ហូបអាហារប្រចាំបានឡើយ។ លោកបន្តថា តម្លៃប្រេងសាំងនៅតែបន្តហក់ឡើងថ្លៃបែបនេះ លោកនឹងសម្រេចចិត្តផ្លាស់មុខរបរទៅជាអ្នកនេសាទ ឬកម្មករសំណង់វិញ ដើម្បីអាចរកប្រាក់ចំណូលបានសមរម្យសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពក្នុងគ្រួសារ។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលថា គួរតែមានចំណាត់ការឱ្យបានច្បាស់លាស់ក្នុងការទប់ស្កាត់បញ្ហាប្រេងសាំងឡើងថ្លៃនេះ ជៀសវាងនិយាយដោះសាម្តងហើយម្ដងទៀត ដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋប្រកបរបររត់ម៉ូតូនៅតែបន្តរងទុក្ខលំបាក៖ «ជីវភាពខ្ញុំអ្នករត់កង់បី ទាក់ទងនឹងហ្គាស។ បើសាំង និងហ្គាស ឡើងថ្លៃគឺដាច់បាយហើយ។ សំណូមពរឱ្យរដ្ឋាភិបាល ជួយមើលរាស្ត្រខ្មែរផង។ ដល់ពេលក្រោយបោះឆ្នោតហើយចប់សាំងឡើងថ្លៃ កាលពីមិនទាន់បោះឆ្នោតហ្នឹងរៀងចុះតិច។ ឥឡូវបោះឆ្នោតហើយ សាំងកាន់តែឡើងថ្លៃ។ ក្រុមហ៊ុន ផាសអាប់ (Pass App) នេះស៊ីកាត់ភាគរយទៅ ហើយក្រុមហ៊ុន ហ្គាស ចែកគ្នាស៊ីដឹងម៉េចទេ។ យើងចេះតែរកស៊ីតក់ៗទៅ»។
ដោយឡែក អ្នករត់ម៉ូតូកង់បីម្នាក់ទៀត ក្នុងក្រុងប៉ោយប៉ែតឯនោះវិញគឺ លោក ឥន្ទ ជីវ័ន ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ខណៈថ្លៃសាំង និងទំនិញស្ទើរគ្រប់មុខបន្តឡើងថ្លៃយ៉ាងគំហុក លោករកចំណូលបានតិចតួចបំផុត ដោយលោកត្រូវរកការងារធ្វើជាអ្នកអូសរទេះបន្លែ នៅពេលយប់ក្នុងផ្សារទីក្រុងប៉ោយប៉ែតបន្ថែមទៀត។ លើសពីនេះ លោកបន្តថា កូនៗរបស់លោកចំនួន ៣នាក់ ត្រូវយកទៅផ្ញើនឹងជីដូនចាស់ជរានៅឯស្រុកកំណើត ខេត្តកំពង់ចាម ដើម្បីឱ្យពួកគេបានរៀនសូត្រ និងដើម្បីកាត់បន្ថយថ្លៃចំណាយលើម្ហូបអាហារប្រចាំថ្ងៃ៖ «កាលណា ការណ៍ដែរសាំង ឡើងថ្លៃទៀត វាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ មិនថាតែខ្ញុំទេបងប្អូន រត់ម៉ូតូឌុប ឬអាជីវករ ទាំងការធ្វើដំណើរតាមផ្លូវ បើសាំងឡើងថ្លៃក៏គាត់ពិបាកដែរ គាត់រកចំណូលបានតិចតួចដូចខ្ញុំដែរហ្នឹង។ រកមិនបានរអ៊ូម្នាក់ៗ គ្រប់គ្នា បើសាំងឡើងថ្លៃអ៊ីចឹង»។
ការត្អូញត្អែររបស់ប្រជាពលរដ្ឋនេះ ក្រោយពីតម្លៃប្រេងឥន្ធនៈបានប្រែប្រួលយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដោយតម្លៃប្រេងសាំងទៀតសោតមានការកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់។
ការបញ្ចេញប្រតិកម្មរបស់ពលរដ្ឋនេះ គឺបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន លើកឡើងជាថ្មីថា បញ្ហាប្រេងសាំងឡើងថ្លៃនេះមិនមែនកើតឡើងនៅកម្ពុជាឡើយ គឺកើតឡើងជុំវិញពិភពលោក ដែលមានបណ្ដាលមកពីសង្គ្រាមរវាងរុស្ស៊ី (Russia ) និងអ៊ុយក្រែន (Ukraine)។ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានជំរុញដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានលទ្ធភាព ឱ្យមានការប្រើប្រាស់រថយន្តដែលប្រើថាមពលអាគុយ ឬហ្គាសវិញ។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកមិនបានលើកយកបញ្ហាប្រេងសាំងឡើងថ្លៃនេះ ដើម្បីដោះស្រាយជូនប្រជាពលរដ្ឋឡើយ៖ «ប្រសិនជាបងប្អូនយល់ថា ចាំបាច់ អ្នកដែលមានលុយ មានកាក់ ល្មមៗ គួរតែចាប់ផ្ដើមផ្លាស់ប្ដូរពីឥឡូវទៅ នោះគឺការប្រើប្រាស់ឡានធុងអាគុយ ឡានអាគុយវិញ។ អាហ្នឹងជាការកាត់បន្ថយ យើងនៅតែបន្តធ្វើដំណើរបានគ្រាន់តែយឺតជាង។ ប៉ុន្តែ ម៉ូតូប្រហែលអត់មានប្រើអាគុយទេវើយ ហើយម៉ូតូនៅប្រទេសយើងដូចប្រមាណ ៤លានគ្រឿងនោះ។ មួយថ្ងៃប្រើតែមួយលីត្រ ក្នុងមួយគ្រឿង គឺអស់ ៤លានលីត្រទៅហើយ។ នៅឡាវ (Laos) ក៏ខ្វះប្រេង នៅស្រីលង្កា (Sri Lanka) ក៏ខ្វះប្រេង។ យើងមិនទាន់ ដល់ថ្នាក់ខ្វះប្រេងទេ តែពេលណាមួយ បម្រុងទុក អាចនឹងមានការលំបាក មានលុយហើយទិញប្រេងមិនបានទៀត។ សុំការយោគយល់ អធ្យាស្រ័យ»។
ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម នៅថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា បានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងពីការកំណត់ថ្លៃលក់រាយប្រេងឥន្ធនៈនៅតាមស្ថានីយ ចាប់ពីថ្ងៃទី១ ដល់ថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ថា ចំពោះសាំងធម្មតា ត្រូវលក់ក្នុងតម្លៃ ៥.៨០០រៀលក្នុងមួយលីត្រ និងចំពោះប្រេងម៉ាស៊ូត ត្រូវលក់តម្លៃ ៦.២០០រៀល ក្នុងមួយលីត្រ។ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបញ្ជាក់ថា តម្លៃនេះជាការសម្រេចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងមានការចូលរួមចំណែកពីក្រុមហ៊ុនចែកចាយនៅកម្ពុជា ដើម្បីជួយសម្រួលដល់ជីវភាពរបស់ប្រជាជន។ ទោះជាបែបនេះក្តី មកដល់ពេលនេះ ពលរដ្ឋឱ្យដឹងថា តម្លៃសាំងបានហក់ឡើងក្នុងតម្លៃជាង ៦ពាន់ (៦.៣០០) រៀល ក្នុងមួយលីត្រតាមបណ្តាខេត្តមួយចំនួន។
ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន លើកឡើងថា បញ្ហាប្រេងសាំងហក់ឡើងថ្លៃខ្ពស់ បានធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋស្ទើរទូទាំងប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលទាប និងមធ្យមជួបបញ្ហាជីវភាពគ្រួសារ។ លោកបន្តថា ទោះបីជាតម្លៃប្រេងឥន្ធនៈកើនឡើងខ្ពស់បណ្តាលមកពីសង្គ្រាមរវាងរុស្ស៊ី (Russia ) និងអ៊ុយក្រែន (Ukraine) ក្តី រដ្ឋាភិបាលគួរមានបញ្ចុះពន្ធនាំចូល និងបញ្ចេញកញ្ចប់ថវិកាជាតិ ដើម្បីកាត់បន្ថយការលំបាកប្រជាពលរដ្ឋ៖ «យើងបានស្ដាប់ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ថ្លែងនៅ ស្វីស (Switzerland) កន្លងមក ដែលធ្វើការលើកឡើង ថាថ្លៃសាំងនៅអឺរ៉ុប (EU) ក៏ថ្លៃដែរ។ ការពិតការលើកឡើងនេះ មិនត្រឹមត្រូវទេ ពីព្រោះយើងដឹងហើយថា សាំងឡើងមែន តែផលទុនសរុបប្រចាំឆ្នាំ ឬ (GDP) ប្រជាពលរដ្ឋប្រទេសគេហ្នឹង វាខ្ពស់ជាងកម្ពុជាយើង។ កម្ពុជា ផលទុនសរុបប្រចាំឆ្នាំរបស់ប្រជាពលរដ្ឋតិច ហើយថ្លៃសាំងមានប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ អ៊ីចឹងមានផលប៉ះពាល់ ធ្ងន់ធ្ងរសម្បើមណាស់ រដ្ឋាភិបាលគួរតែមានវិធានការ ឬមួយកុំយកពន្ធ ទៅលើប្រេងឥន្ធនៈ»។
លោក រ៉ុង ឈុន បន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែរៀបចំគោលនយោបាយ ក្នុងការដោះស្រាយទុក្ខរបស់ពលរដ្ឋឱ្យមានភាពច្បាស់លាស់ជាងពេលបច្ចុប្បន្ន មិនគួរថ្លែងត្រឹមតែពាក្យសូមទោសទៅកាន់ពលរដ្ឋ ហើយទុកចោលបញ្ហាករណីតម្លៃប្រេងសាំងបន្តហក់ឡើងខ្ពស់ មិនព្រមដោះស្រាយបែបនេះឡើយ។ លោកបន្ថែមទៀត ថា បើរដ្ឋាភិបាល នៅតែមិនខ្វាយខ្វល់ ដោះស្រាយតម្លៃប្រេងឥន្ធនៈឱ្យមានតម្លៃសមរម្យនោះទេ លោកនឹងពិភាក្សា ជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំសហភាពសហជីព និងសមាជិកផ្សេងទៀត ប្រមូលផ្តុំគ្នាសម្ដែងមតិ ដើម្បីជំរុញដល់រដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់ និងពន្លឿនការដោះស្រាយបញ្ហាប្រេងសាំងនេះឱ្យនៅតម្លៃទាបសមរម្យ ដើម្បីសម្រួលការលំបាករបស់ប្រជាពលរដ្ឋ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។