ភាគហ៊ុនធ្លាក់ថ្លៃទិញដោយកូនស្រីសមាជិកព្រឹទ្ធសភាបក្សកាន់អំណាច លាតត្រដាងឱ្យដឹងពីវិធីគេចពន្ធនៅកម្ពុជា

កូនស្រីសមាជិកព្រឹទ្ធិសភាកម្ពុជាម្នាក់ បានប្រថុយប្រថានចំណាយលុយ ៨លានដុល្លារ ទិញភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាវេជ្ជសាស្ត្រមួយរបស់អាមេរិក តាមរយៈភ្នាក់ងារកម្រៃជើងសារសិង្ហបុរី (Singapore) ម្នាក់។ ប្រតិបត្តិការទិញដូរនោះ បានបញ្ចប់ទៅយ៉ាងរលូននៅមុនពេលកម្ពុជា និងសិង្ហបុរី អនុម័តកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នា។ នេះបើយោងតាមឯកសារហិរញ្ញវត្ថុតម្រូវឱ្យដាក់តាមបញ្ញត្តិច្បាប់ ដែលវិទ្យុអាស៊ីសេរី បានពិនិត្យមើល។

ពេលនោះ ប្រសិនបើការវិនិយោគនោះបានប្រព្រឹត្តទៅដូចតាមការគ្រោងទុកមែន នោះអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ រំពឹងថានឹងទទួលបានផលចំណេញមកវិញក្នុងចន្លោះពីរវាង ៥០លាន ទៅ ៦០លានដុល្លារ ហើយដែលអាចឱ្យអ្នកស្រីរួចខ្លួនមិនចាំបាច់បង់ពន្ធនៅកម្ពុជារហូតដល់ទៅ ១២លានដុល្លារ ឯណោះ។

ក៏ប៉ុន្តែ ការវិនិយោគរបស់អ្នកស្រីបានប្រែក្រឡាប់ចាក់ផ្ទុយពីការរំពឹងទុក។ ប្រាំពីរឆ្នាំក្រោយពេលដែលអ្នកស្រីបានក្លាយជាម្ចាស់ភាគហ៊ុនធំជាងគេទីពីរនៅក្នុងក្រុមហ៊ុន ថូមី អ៊ីនវ៉ាយរិនមែនថល សឺលូសិន អ៊ីង្គ (Tomi Environmental Solutions Inc) អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ បានខាតបង់អស់លុយប្រមាណ ៦លាន ៣សែនដុល្លារ។ អ្នកស្រីបានខឹងសម្បារនឹងរឿងរ៉ាវខាតបង់លុយនេះ។ នេះបើយោងតាមស្ថាបនិក និងម្ចាស់ភាគហ៊ុនមួយរូបនៅក្នុងក្រុមហ៊ុន Tomi ដែលបានដឹងឮអំពីការវិនិយោគនេះ ហើយបាននិយាយជាមួយវិទ្យុអាស៊ីសេរី។

ការវិនិយោគនេះ ស្មើនឹងប្រាក់ខែសន្សំជាមធ្យមប្រើពេលជាង ៣ពាន់ឆ្នាំរបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជាទូទៅ។ វាគឺជាការវិនិយោគមួយដែលអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ ទំនងជាអាចនឹងត្រូវប្រកាសថាជាការខាតបង់។ តម្លៃភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន Tomi បានធ្លាក់ចុះទាបខ្លាំងដែលបច្ចុប្បន្ននេះក្រុមហ៊ុនមួយនេះកំពុងប្រឈមនឹងការលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីទីផ្សារភាគហ៊ុន ណាសដាហ្គ ខាពីថល ម៉ាកឃីត (Nasdaq Capital Market) របស់អាមេរិក។

ក៏ប៉ុន្តែ ទម្រង់ និងលំដាប់លំដោយពេលវេលានៃការទិញដូរនោះ ជាតម្រុយមួយ អាចប្រាប់ឱ្យដឹងអំពីរបៀប ដែលពួកអ្នកមានលុយនៅកម្ពុជា មានឱកាសទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នានេះ។ កិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនេះ ត្រូវបានក្រុមអ្នកប្រឹក្សាពន្ធ មើលឃើញថា នឹងជួយសម្រួលដល់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគរវាងប្រទេសនានា។ ក៏ប៉ុន្តែ កិច្ចព្រមព្រៀងប្រភេទនេះ ក៏អាចជាមធ្យោបាយមួយសម្រាប់ឱ្យក្រុមអ្នកវិនិយោគ ដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិ ប្រើប្រាស់ដើម្បីគេចចេញពីការបង់ពន្ធផងដែរ។

យោងតាមការបញ្ចេញឱ្យដឹងពីឯកសារហិរញ្ញវត្ថុ ដែលត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងពេលដែលអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ ទិញភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន Tomi ឯកសារទាំងនេះបង្ហាញឱ្យឃើញកាន់តែច្បាស់ថា ការទិញដូរនេះត្រូវបានរៀបចំឡើង ដើម្បីទទួលផលប្រយោជន៍ពីកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នានេះ។ ការទិញដូរនោះ ធ្វើឡើងដោយអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ ដោយបានផ្តល់កម្ចីទៅឱ្យភ្នាក់ងារកម្រៃជើងសាររបស់អ្នកស្រី ដែលធ្លាប់បានទិញភាគហ៊ុនទាំងនោះពីមុនមក ហើយក្រោយមកបានយកភាគហ៊ុននោះទៅបង់សងកម្ចីនោះវិញ។ កម្ចីនៅពីក្រោយការទិញដូរភាគហ៊ុននោះ ត្រូវបានចុះហត្ថលេខាកាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០១៦ ក៏ប៉ុន្តែ ត្រូវបានកែសម្រួលវិញ នៅខែឧសភា ក្នុងឆ្នាំដដែល ពោលគឺនៅរយៈពេលតែបីថ្ងៃក្រោយថ្ងៃដែលកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នា ត្រូវបានចុះហត្ថលេខា។

ប្រវត្តិជាប់ទាក់ទងនឹងបុគ្គលពាក់ព័ន្ធនឹងអ្នកនយោបាយរបស់អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ នាំឲ្យមានជាសំណួរនានាអំពីថាតើវាជាការសមស្របដែរឬទេ ដែលអ្នកស្រីទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។ ឪពុករបស់អ្នកស្រី គឺលោក ឡាវ ម៉េងឃីន គឺជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភាចាស់វស្សាម្នាក់របស់គណបក្សកាន់អំណាច គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលកំពុងគ្រប់គ្រងប្រទេសនេះអស់រយៈពេលជាងបីទសវត្សរ៍មកនេះ ក្រោមទម្រង់គ្រប់គ្រងប្រទេសជាច្រើនបែប។ ជំហ៊ានចុងក្រោយមួយក្នុងចំណោមជំហ៊ានជាច្រើនមុននឹងសន្ធិសញ្ញារវាងប្រទេស និងប្រទេសណាមួយអាចក្លាយជាច្បាប់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបាន ដែលក្នុងនោះ ក៏រាប់បញ្ចូលទាំងកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នាជាមួយប្រទេសសិង្ហបុរីផង នោះគឺការផ្តល់សច្ចាប័នដោយស្ថាប័នព្រឹទ្ធសភា ទីដែលឪពុកអ្នកស្រី គឺលោក ឡាវ ម៉េងឃីន ធ្វើការនៅទីនោះជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភា។

ឪពុកម្តាយរបស់អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ ក៏មិនមែនជាមនុស្សថ្មីថ្មោងទើបនឹងវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី ដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលហិរញ្ញវត្ថុមួយប្រចាំតំបន់ ហើយដែលមនុស្សមួយចំនួនមើលឃើញថា ជាឋានសួគ៌នៃការរួចពន្ធ នោះទេ។ ម្តាយរបស់អ្នកស្រី គឺអ្នកស្រី ជឹង សុភាព ដែលជាមនុស្សជំនិតរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មានភាគហ៊ុនតម្លៃ ៣៦,៥លានដុល្លារ (៣៦លាន ៥សែនដុល្លារ) នៅក្នុងក្រុមហ៊ុនមួយដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី។ ក្រុមហ៊ុននោះ គឺជាម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្មមួយនៅកម្ពុជា ដែលទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណផ្តាច់មុខនាំចូលឧស្ម័នរាវធម្មជាតិមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ទ្រព្យសម្បត្តិទាំងនោះ ស្ថិតក្នុងចំណោមទ្រព្យសម្បត្តិតម្លៃជាង ២៣០លានដុល្លារដែល វិទ្យុអាស៊ីសេរី បានរកឃើញថា ត្រូវបុគ្គលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអ្នកនយោបាយកម្ពុជា កាន់កាប់នៅក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី ។

កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នា (DTA)

កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នា ដែលជារឿយៗហៅកាត់ថា DTAs ត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីធានាថា ក្រុមហ៊ុន ឬ បុគ្គលនានា នឹងមិនត្រូវបានជាប់កាតព្វកិច្ចពន្ធលើប្រាក់ចំណេញដូចគ្នា ក្នុងពេលដែលពួកគេធ្វើអាជីវកម្មនៅក្រៅប្រទេសឡើយ។ នៅពេលដែលប្រទេសពីរចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នានេះ ប្រទេសទាំងពីរនេះសង្ឃឹមថា កិច្ចព្រមព្រៀងនេះនឹងជួយលើកកម្ពស់ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគរវាងប្រទេសទាំងពីរ។

សន្ធិសញ្ញាជាក់លាក់បែបនេះ ទំនងជាទទួលបានលទ្ធផលជាផ្លែផ្កា។ គិតត្រឹមចុងឆ្នាំ២០២១ កន្លងទៅ សិង្ហបុរីគឺជាប្រភពវិនិយោគបរទេសធំជាងគេបង្អស់ទីពីររបស់កម្ពុជា ដែលកាលពីអំឡុងទសវត្សរ៍មុននេះ ប្រទេសនេះស្ទើរតែមិនជាប់ឈ្មោះក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ពាក់កណ្តាលខាងលើផងនោះ។

អ្នកពិគ្រោះយោបល់ផ្នែកធុរកិច្ចម្នាក់ដែលមានបទពិសោធន៍ជាងមួយទសវត្សរ៍នៅក្រុងភ្នំពេញ បានប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ពួកគេចាត់ទុកកិច្ចព្រមព្រៀងនេះថា ផ្តល់ផលជាវិជ្ជមានក្រោយការទូទាត់រួចដល់ប្រទេសកម្ពុជា។

អ្នកពិគ្រោះយោបល់រូបនោះ បាននិយាយក្នុងលក្ខខណ្ឌសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះព្រោះបារម្ភពីលទ្ធភាពអាចទទួលរងនូវការស្តីបន្ទោសផ្នែកវិជ្ជាជីវៈដោយសារនិយាយជាសាធារណៈលើប្រធានបទរស៊ើបថា៖ «កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នា អាចជួយលុបបំបាត់ការយកពន្ធទ្វេដង សម្រាប់ក្រុមអ្នកវិនិយោគដែលមកវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលការធ្វើដូច្នេះពិតជាមានសារសំខាន់។ ក្នុងន័យនេះ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះមានភាពចាំបាច់ ហើយក៏ត្រូវបានប្រទេសដទៃនិយមយកមកអនុវត្ត និងក្លាយជាស្តង់ដារនៅទូទាំងពិភពលោក»។

អ្នកពិគ្រោះយោបល់រូបនោះបន្តថា៖ « តើពួកអ្នកមានលុយអាចទាញយកផលប្រយោជន៍ពីកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនោះបានដែរឬទេ ដើម្បីកាត់បន្ថយវិក្កយបត្រពន្ធរបស់ពួកគេ? ចម្លើយគឺប្រាកដណាស់ ពួកគេពិតជាអាចធ្វើដូច្នេះបាន»។ លោកបន្តថា៖ «ក៏ប៉ុន្តែ ពួកគេក៏មានមធ្យោបាយដទៃទៀតក្នុងការគេចវេសពីការបង់ពន្ធដែរ។ ដូច្នេះ ក្នុងចំណោម "ការប្រព្រឹត្តគេចពន្ធ" អស់ទាំងនោះនៅទីនេះ [កម្ពុជា] ខ្ញុំមើលមិនឃើញថា ការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ គឺជារឿងមួយប្រកបដោយអត្ថន័យនោះទេ»។

ការនិយាយដូច្នេះ មិនមែនជាការវិភាគមួយដែលមនុស្សគ្រប់គ្នាសុទ្ធតែយល់ស្របតាមឡើយ។ កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៦ កន្លងទៅ ធនាគារពិភពលោក (World Bank) បានចេញផ្សាយនូវអត្ថបទប្លុកមួយសរសេរដោយបុគ្គលិកជាន់ខ្ពស់ពីររូបរបស់ខ្លួន គឺលោក ជីម ប្រាំប៊ី (Jim Brumby) និងលោក ម៉ៃឃឺល ឃីន (Michael Keen) ដែលពួកលោកបានចោទសួរថាតើសន្ធិសញ្ញាពន្ធ ដូចករណីកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នា គឺជា «ការជំរុញ ឬក៏រារាំងដល់ការអភិវឌ្ឍន៍» នៅក្នុងក្រុមប្រទេសមានចំណូលទាប ដូចជាប្រទេសកម្ពុជាជាដើមនោះ។ ពួកគេនៅមិនទាន់រកឃើញអំណះអំណាងគួរឱ្យជឿជាក់នៅឡើយទេ។

លោក ជីម ប្រាំប៊ី បានសរសេរថា៖ «ក្រុមប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ប្រើប្រាស់សន្ធិសញ្ញាទាំងនេះក្នុងគោលបំណងដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច។ ភស្តុតាងគាំទ្រចំពោះអំណះអំណាងបែបនេះ គឺនៅខ្សោយនៅឡើយ»។ លោកបានសរសេរបន្តថា៖ «បញ្ហាគឺស្ថិតនៅត្រង់ថា សន្ធិសញ្ញាពន្ធទាំងនេះ និងប្រព័ន្ធអន្តរជាតិស្តីពីពន្ធនិយាយបែបទូលាយទៅ គឺមានលក្ខណៈស្មុគ្រស្មាញខ្លាំង និងបានបង្កើតឱ្យមាននូវផលវិបាកជាច្រើនដែលគេមិនអាចមើលឃើញបានភ្លាមៗ»។

លោក ជីម ប្រាំប៊ី និងលោក ម៉ៃឃឺល ឃីន ពន្យល់បន្ថែមថា៖ «ក្រុមហ៊ុនចម្រុះជាតិសាសន៍ ដែលមានភាគហ៊ុនច្រើន អាចប្រើប្រាស់សន្ធិសញ្ញាទាំងនេះ ដើម្បីបង្វែរចំណូលតាមរយៈប្រទេសទីបី ក្នុងគោលដៅកេងយកប្រយោជន៍ពីសន្ធិសញ្ញាពន្ធបែបអនុគ្រោះទាំងនេះ។ អាជ្ញាធរពន្ធ ជាពិសេសនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ កំពុងជួបប្រទះនូវការពិបាកក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹង "អំពើគេចវេសពន្ធតាមរយៈប្រទេសទីបី (Treaty Shopping)" យ៉ាងដូច្នេះណាស់»។

បើទោះបីជាមានទ្រព្យសម្បត្តិ និងអាជីវកម្មនៅក្នុងប្រទេសជាច្រើនក៏ដោយ ក៏ការវិនិយោគរបស់អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ មិនអាចចាត់ចូលក្នុងនិយមន័យបែបប្រពៃណីថា ជាក្រុមហ៊ុនពហុជាតិសាសន៍មួយឡើយ។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្រុមគ្រួសាររបស់អ្នកស្រី តែងតែធ្វើប្រតិបត្តិការអាជីវកម្មដូចគ្នាទៅនឹងក្រុមហ៊ុនពហុជាតិសាសន៍យ៉ាងដូច្នោះដែរ ពោលគឺមិនសូវជាខុសគ្នាប៉ុន្មានពីក្រុមអ្នកមានអំណាចដទៃទៀតនៅកម្ពុជាយ៉ាងដូច្នោះដែរ។ ពួកគេតែងតែចរចាឱ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងខុសច្បាប់នានាជាមួយរដ្ឋាភិបាល ដែលកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនោះគ្មានឡើយសម្រាប់ក្រុមអាជីវកម្មតូចៗ ដែលមិនសូវជាមានឥទ្ធិពលនយោបាយ និងមានលុយកាក់តិចតួចតម្កល់នៅធនាគារនោះ។ ប្រសិនបើក្រុមមេធាវី និងគណនេយ្យកររបស់ក្រុមគ្រួសារអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ កត់សម្គាល់ឃើញពីចន្លោះប្រហោងនៃបទប្បញ្ញត្តិពន្ធរបស់ប្រទេសសិង្ហបុរី នោះវាទំនងដូចជាថា អ្នកមានវិជ្ជាជីវៈផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ដែលផ្តល់ប្រឹក្សាដល់ក្រុមគ្រួសាររបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ដទៃទៀតនៅក្រុងភ្នំពេញ ក៏អាចនឹងសម្លឹងឃើញនូវឱកាសដូចគ្នានេះដែរ។ ដូច្នេះ តើវិធីនៃការគេចពន្ធនេះត្រូវបានគេធ្វើឡើងដោយរបៀបណា?

People pass by the Nasdaq Market Site in Times Square in New York មនុស្សម្នាដើរកាត់អគារទីផ្សារភាគហ៊ុន ណាសដាហ្គ៍ ម៉ាកឃីតសាយត៍ (Nasdaq Market Site) នៅទីប្រជុំជន ថាមស៍ ស្វ្ឃែរ (Times Square) ក្នុងបូរីញូវយ៉ក (New York) សហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី០៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៨។ រូប៖ រ៉យទ័រស៍/ប្រេនឌិន ម៉ាកដឺមីឌ (Reuters/Brendan McDermid) (BRENDAN MCDERMID/REUTERS)

ការព្រមព្រៀងទិញលក់ភាគហ៊ុន

ក្នុងចន្លោះខែឧសភា និងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥ ភ្នាក់ងារកម្រៃជើងសារសិង្ហបុរី លោក បូហ៍ ស៊ុន លឹម (Boh Soon Lim) បានប្រញាប់ប្រញាល់ទិញភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន Tomi តម្លៃ ៨លានដុល្លារ ដែលកាលពីពេលនោះស្មើនឹងប្រមាណ ១១ភាគរយនៃភាគហ៊ុនទាំងមូលនៅក្នុងក្រុមហ៊ុននេះ។ នេះបើយោងតាមការឯកសារហិរញ្ញវត្ថុតម្កល់នៅគណៈកម្មាការមូលប័ត្រ ដែលជានិយ័តករទីផ្សារភាគហ៊ុននៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ លោកបានទិញភាគហ៊ុននោះក្នុងនាមជាក្រុមហ៊ុន អឺរ៉ៃស៍ អាសិត ម៉ាណេជមែន ភីធីអ៊ី អិលធីឌី (Arise Asset Management Pte Ltd) ដែលជាក្រុមហ៊ុនចុះបញ្ជីនៅសិង្ហបុរី ហើយដែលលោកគឺជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិករម្នាក់ដែលមានភាគហ៊ុនច្រើនជាងគេ។ លោកបានពិពណ៌នានៅក្នុងឯកសារហិរញ្ញវត្ថុដាក់ជូនគណៈកម្មការមូលប័ត្រអាមេរិកថា លុយទិញដូរនោះ បានមកពីមូលធនបង្វិលរបស់ក្រុមហ៊ុន អឺរ៉ៃស៍ អាសិត ម៉ាណេជមែន។ ពាក្យ «មូលធនបង្វិល» នេះ គឺសម្តៅដល់សាច់ប្រាក់ ដែលក្រុមហ៊ុនមានទាំងអស់ ផាត់ចេញនូវបំណុលដែលក្រុមហ៊ុនជំពាក់។ ដោយសារតែឯកសារហិរញ្ញវត្ថុក្រោយមកទៀតធ្វើក្នុងខែមករានៅឆ្នាំបន្ទាប់ ពិពណ៌នាបែបប្រតិសកម្មអំពីការទិញដូរនេះថា ត្រូវបានធ្វើហិរញ្ញប្បទានដោយកម្ចីបានមកពីអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ ទៅឱ្យក្រុមហ៊ុន អឺរ៉ៃស៍ អាសិត ម៉ាណេជមែន វាទំនងដូចជាថា ការដាក់ឯកសារហិរញ្ញវត្ថុកាលពីលើកទី១ គឺជាការបញ្ឆោតក្នុងបំណងឱ្យមានការយល់ខុស។

កិច្ចព្រមព្រៀងផ្តល់កម្ចី ដែលត្រូវបានចុះហត្ថលេខាកាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០១៦ ក៏ប៉ុន្តែ ក្រោយមកបានចុះកាលបរិច្ឆេទថយក្រោយទៅរដូវក្តៅឆ្នាំ២០១៥ វិញ បានចែងថា លុយទាំងនោះត្រូវបានផ្តល់ឱ្យខ្ចីសម្រាប់រយៈពេល ១៨ខែ ក្នុងអត្រាការប្រាក់ ០% ដើម្បីធ្វើហិរញ្ញប្បទាន ចំពោះការទិញដូរភាគហ៊ុននៅក្នុងក្រុមហ៊ុន Tomi។ នៅពេលផុតរយៈពេល ១៨ខែ ជាជាងតម្រូវឱ្យក្រុមហ៊ុន អឺរ៉ៃស៍ អាសិត ម៉ាណេជមែន សងប្រាក់ ៨លានដុល្លារមកឱ្យអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ វិញ ផ្ទុយទៅវិញកិច្ចព្រមព្រៀងផ្តល់កម្ចីដដែលនេះ បង្គាប់ឱ្យផ្ទេរភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន Tomi ទៅអោយអ្នកស្រី ឬ «អ្នកតំណាងដែលត្រូវបានតែងតាំង» ដោយអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ វិញ ដោយសារតែអ្នកស្រីធ្លាប់បានបង់ប្រាក់ «បព្វលាភ» ចំនួន ២៤ម៉ឺន (២៤០.០០០ដុល្លារ) ទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនរបស់លោក បូហ៍ ស៊ុន លឹម ចំពោះឯកសិទ្ធដែលបានផ្តល់កម្ចីដោយឥតយកការប្រាក់ចំនួន ៨លានដុល្លារ។ ក្នុងករណីមានមន្ទិលណាមួយដែលថា តើអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ គឺជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិករ ដែលទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីភាគហ៊ុនពិតមែនឬអត់ ចាប់តាំងពីពេលដំបូង ដែលក្រុមហ៊ុន អឺរ៉ៃស៍ អាសិត ម៉ាណេជមែន បានទិញភាគហ៊ុននេះកាលពីឆ្នាំ២០១៥ នោះ គេត្រូវពិនិត្យមើលកិច្ចព្រមព្រៀង ដែលតម្រូវឱ្យបង់ភាគលាភបានមកពីភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន Tomi ទៅឱ្យអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ ក្នុងពេលដែលកិច្ចព្រមព្រៀងផ្តល់កម្ចីនៅចូលជាធរមាននៅឡើយ។

គេនៅមិនទាន់ដឹងច្បាស់ទាំងស្រុងនៅឡើយទេថាតើហេតុអ្វីបានជាលោក បូហ៍ ស៊ុន លឹម ឬអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ ចាំបាច់តម្រូវឱ្យមានខចែងពីការបង់ថ្លៃច្រើនបែបនេះ ប្រសិនបើថាអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ គឺជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិករពិតប្រាកដនៃភាគហ៊ុននេះចាប់តាំងពីគ្រាដំបូងនៃការទិញដូរភាគហ៊ុននេះមកម្ល៉េះនោះ។ ទាំងលោក បូហ៍ ស៊ុន លឹម និងទាំងអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ មិនបានឆ្លើយតបទៅនឹងការស្នើសុំអត្ថាធិប្បាយជាច្រើនលើកច្រើនសារជុំវិញរឿងនេះឡើយ។

ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលដែល វិទ្យុអាស៊ីសេរី បានសាកសួរអ្នកជំនាញផ្នែកឧក្រិដ្ឋកម្មហិរញ្ញវត្ថុ លោក ក្រាម បាររ៉ូ (Graham Barrow) ជុំវិញការចាត់ចែងយ៉ាងដូច្នេះ លោកបាននិយាយថា វាហាក់បីដូចជាគម្រោងដែលត្រូវបានធ្វើឡើង ដើម្បីបញ្ចៀសពីការពិនិត្យពិច័យណាមួយ។

លោក ក្រាម បាររ៉ូ បានសរសេរក្នុងសារអេឡិចត្រូនិកមួយថា៖ «ហេតុអ្វីបានជាអ្នកណាម្នាក់ផ្តល់កម្ចី ដែលគ្មានការប្រាក់ទៅឱ្យភ្នាក់ងារកម្រៃជើងសាររបស់ខ្លួនបែបនេះទៅវិញ? ពួកគេជាភ្នាក់ងារកម្រៃជើងសារមួយ។ វាគឺជាការងាររបស់ពួកគេក្នុងការទិញដូរ និងលក់ភាគហ៊ុនតាងនាមឱ្យមនុស្សដទៃទៀត។ អ្នកផ្តល់ [លុយ] ទៅឱ្យភ្នាក់ងារកម្រៃជើងសាររបស់អ្នក ដើម្បីឱ្យពួកគេជួយទិញភាគហ៊ុនឱ្យអ្នក»។

លោកបានពន្យល់បន្តថា៖ «ម្យ៉ាងវិញទៀត ប្រសិនបើថាអ្នកមិនចង់ឱ្យមនុស្សដទៃទៀតដឹងឮថា ការទិញដូរនោះគឺជារបស់អ្នកដែល«ផ្តល់ប្រាក់កម្ចី» ដល់ភ្នាក់ងារកម្រៃជើងសាររបស់អ្នក ដែលពួកគេនឹងយកទៅទិញភាគហ៊ុន ហើយទាយទៅមើល ក្រោយមកទៀត ភាគហ៊ុនទាំងនោះត្រូវបានគេប្រគល់ទៅឱ្យវិញនោះ ... មើលទៅទំនងដូចជាថាវាជាមធ្យោបាយដ៏ងាយមួយដើម្បីគេចចេញពីការពិនិត្យពិច័យរកភាពមិនប្រក្រតី ដែលបើមិនធ្វើដូច្នេះទេ គេអាចនឹងរកឃើញការពិត»។

ការពន្យល់ដូច្នេះ ត្រូវបានយល់ស្របដោយម្ចាស់ភាគហ៊ុនភាគតិចនៅក្នុងក្រុមហ៊ុន Tomi ដែលបានដឹងឮអំពីស្ថានភាពពាក់ព័ន្ធនឹងការវិនិយោគរបស់អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ នៅក្នុងក្រុមហ៊ុននេះ។ វិនិយោគិនរូបនោះបានស្នើសុំលាក់អត្តសញ្ញាណព្រោះបារម្ភពីសុវត្ថិភាពដោយសារតែឥទ្ធិពល និងអំណាចរបស់ក្រុមគ្រួសារត្រកូល «ឡាវ»។

វិនិយោគិនរូបនោះ បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំគិតថា ទំនងដូចជា អ្នកស្រីមិនអាចទិញភាគហ៊ុនដោយផ្ទាល់ខ្លួនឯងបាន»។ «ទាំងនេះគឺជាលំនាំដែលមនុស្សជាច្រើននាំគ្នាធ្វើដូច្នេះ។ ប្រសិនបើអ្នកមិនអាចរួចផុតពីយន្តការនៃការត្រួតពិនិត្យដែលគេនិយមហៅថា "ស្គាល់អតិថិជនរបស់អ្នក" (Know-Your-Customer) អ្នកមានតែផ្តល់កម្ចីនោះទៅឱ្យមិត្តភក្តិរបស់អ្នក ហើយពួកគេជាអ្នកទិញភាគហ៊ុនជំនួសឱ្យអ្នកវិញ»។

ប្រធានអគ្គនាយក និងជាស្ថាបនិកក្រុមហ៊ុន Tomi បណ្ឌិត ហាលឌេន ហ្សេន (Halden Shane) បានប្រាប់ វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍មួយកាលពីដើមឆ្នាំនេះថា ការពិនិត្យពិច័យរកភាពមិនប្រក្រតី គឺជាកិច្ចការដ៏ពិបាកមួយរួចទៅហើយសម្រាប់ក្រុមហ៊ុននានា ដូចជា ក្រុមហ៊ុន Tomi ដែលចង់ទទួលបានវិនិយោគិនថ្មីៗ នោះ។

បណ្ឌិត ហាលឌេន ហ្សេន និយាយថា៖ «ជាទូទៅនៅពេលដែលនាយកគ្រប់គ្រងមូលនិធិ មករកអ្នក ហើយនិយាយថា 'យើងមានអតិថិជនដែលធ្វើអាជីវកម្មជាមួយក្រុមហ៊ុនរបស់យើងអស់ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយនោះ ហើយពួកគេចង់វិនិយោគនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនរបស់យើង» ជារឿយៗ អ្នកប្រាកដជាមិនដឹងអំពីឈ្មោះពិតប្រាកដរបស់ពួកគេ ថាតើពួកគេមានឈ្មោះអ្វីឡើយ»។ បណ្ឌិត ហាលឌេន ហ្សេន និយាយបន្តថា៖ «អ្នកព្យាយាមពិនិត្យមើល ស្វែងរកឈ្មោះរបស់ពួកគេ ពិនិត្យពិច័យរកភាពមិនប្រក្រតី និងសម្ភាសពួកគេតាមវិធីសាស្ត្រល្អបំផុតតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ហើយខ្ញុំចង់មានន័យថា វាពិបាកណាស់ក្នុងការពិនិត្យពិច័យរកភាពមិនប្រក្រតីនានានៅក្នុងតំបន់អាស៊ី»។

មិនថាការពិនិត្យពិច័យរកភាពមិនប្រក្រតីបែបណាមួយដែលក្រុមហ៊ុន Tomi អាចធ្វើបានចំពោះអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ នោះទេ បណ្ឌិត ហាលឌេន ហ្សេន បានរន្ធត់ចិត្តនៅពេលដែលប្រាំពីរឆ្នាំក្រោយមក វិទ្យុអាស៊ីសេរីបានប្រាប់គាត់ថា ឪពុករបស់អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ គឺជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភាមួយរូបនៅកម្ពុជា។

បណ្ឌិត ហាលឌេន ហ្សេន ដែលជាអ្នករស់នៅរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា (California) បានចោទសួរថា៖ «អ៊ីចឹង ដូចដែលយើងមានសមាជិកព្រឹទ្ធសភានៅទីនេះដែរ ពួកគេក៏មានសមាជិកព្រឹទ្ធសភានៅទីនោះដែរ មែនទេ?»។

បណ្ឌិត ហាលឌេន ហ្សេន ក៏មិនបានដឹងដែរថាម្តាយរបស់អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ គឺអ្នកស្រី ជឹង សុភាព គឺជាមនុស្សនៅពីក្រោយក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍វិស័យអចលទ្រព្យមួយ ដែលប្រឡាក់ប្រឡូសទៅដោយអំពើហិង្សាផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស ហើយដែលជាមូលហេតុមួយបានបណ្តាលឱ្យធនាគារពិភពលោក (World Bank) ផ្អាកការផ្តល់មូលនិធិដល់ប្រទេសកម្ពុជានោះ។

វាគឺជារឿងរ៉ាវមួយប្រកបដោយហានិភ័យ ដែលមនុស្សមួយចំនួនគិតថា វាធ្ងន់ធ្ងរណាស់។ ការណ៍នេះបានញ៉ាំងឱ្យគ្រួសារមួយនេះចាត់វិធានការបែបលាក់លៀម នៅពេលដែលពួកគេបង្វិលលុយរបស់ពួកគេនៅជុំវិញពិភពលោក។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី បានរាយការណ៍កាលពីដើមឆ្នាំនេះថា នគរបាលនៃប្រទេសស៊ីប (Cyprus) បានអះអាងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរមួយដាក់ជូនទៅតុលាការកំពូលនៃប្រទេសនេះថា ពួកគេជឿជាក់ថា អ្នកស្រី ជឹង សុភាព បានបញ្ចប់ប្រតិបត្តិការសាច់ប្រាក់ចំនួន ៣លាន ៥សែនដុល្លារ តាមរយៈការបង់ប្រាក់ជាបន្តបន្ទាប់ដោយប្រើឥណទានធនាគារ (credit card) ដើម្បីគេចចេញពីការពិនិត្យពិច័យ ដែលអាចនឹងកើតមានឡើង ប្រសិនបើធ្វើដូច្នេះតាមការផ្ទេរប្រាក់តាមធនាគារ។

វិធីខុសច្បាប់ដើម្បីបានបង់ពន្ធតិច

ក៏ប៉ុន្តែ បើទោះបីជាក្នុងហេតុផលផ្សេងលើសពីការលាក់បាំងពីការពិនិត្យពិច័យរកភាពមិនប្រក្រតីក៏ដោយ ក៏ការទិញភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន Tomi ទំនងជាត្រូវបានរៀបចំឡើងក្នុងគោលបំណងដើម្បីគេចចេញពីកាតព្វកិច្ចពន្ធនាពេលអនាគត។

អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយរហូតមកទល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានធ្វើផែនការដោយតម្រូវឲ្យមានការយកពន្ធលើផលចំណេញជាមូលធនចំនួន ២០% ពីការលក់ដូរការវិនិយោគ និងអចលនទ្រព្យ មិនថាទ្រព្យសម្បត្តិទាំងនោះស្ថិតនៅទីកន្លែងណានៅលើពិភពលោកឡើយ។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់នោះគ្រោងនឹងចូលជាធរមានកាលពីថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ ក៏ប៉ុន្តែដោយសារតែវិបត្តិជំងឺរាតត្បាតសាកលកូវីដ-១៩ (Covid-19) សេចក្តីព្រាងច្បាប់នោះត្រូវបានពន្យាពេលរហូតដល់ឆ្នាំ២០២៤ វិញ។ ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកជំនាញកិច្ចការពន្ធ កត់សម្គាល់ឃើញថា ច្បាប់នានារបស់ប្រទេសនេះ មានដាក់បញ្ចូលនូវខចែងនិយាយយោងដល់ «ផលចំណេញជាមូលធន» ថា គឺជាទម្រង់មួយនៃផលចំណេញដែលអាចយកពន្ធបាន។ ការនិយាយយោងដូច្នេះ បានកើតមានឡើងចាប់តាំងពីយ៉ាងហោចណាស់កាលពីឆ្នាំ២០០៣ មកម៉្លេះ។

ម្ចាស់ភាគហ៊ុនភាគតិច ដែលបានដឹងឮអំពីការទិញដូរភាគហ៊ុនរបស់អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ នៅក្នុងក្រុមហ៊ុន Tomi បានប្រាប់ វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា កូនស្រីរបស់សមាជិកព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជារូបនេះ ដំបូងឡើយរំពឹងថានឹងបានផលចំណេញរវាងពី ៥០ ទៅ ៦០លានដុល្លារ។ ប្រសិនបើអ្នកស្រីទទួលបានផលចំណេញដូច្នេះមែន នោះការយកពន្ធ ២០% អាចនឹងតម្រូវឱ្យអ្នកស្រីត្រូវជំពាក់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងទឹកប្រាក់ពី ១០ ទៅ ១២លានដុល្លារឯណោះ។ ដោយឡែក ប្រទេសសិង្ហបុរីវិញ ប្រទេសនេះពុំមានបទប្បញ្ញត្តិច្បាប់ណាមួយចែងអំពីការយកពន្ធលើផលចំណេញជាមូលធននេះទេ ដែលនេះគឺជាអ្វីដែលការទិញដូរភាគហ៊ុននេះទំនងជាត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងគោលដៅដើម្បីកេងចំណេញ។

អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ និងក្រុមហ៊ុន អឺរ៉ៃស៍ អាសិត ម៉ាណេជមែន បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងផ្តល់កម្ចី សម្រាប់ការទិញភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន Tomi នៅថ្ងៃទី៣០ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៦។ នៅថ្ងៃទី២០ ខែឧសភា ក្នុងឆ្នាំដដែល កម្ពុជា និងសិង្ហបុរី បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នាជាលើកដំបូង។ បីថ្ងៃក្រោយមក កិច្ចព្រមព្រៀងផ្តល់កម្ចីនេះត្រូវបានគេកែប្រែ។ នេះបើយោងតាមឯកសារហិរញ្ញវត្ថុតម្កល់នៅគណៈកម្មការមូលប័ត្ររបស់អាមេរិក (SEC)។ ឯកសារទាំងនោះ ពុំបាននិយាយលម្អិតអំពីការកែប្រែលើកិច្ចព្រមព្រៀងនោះឡើយ។

កម្ចីនោះត្រូវផុតសុពលភាពនៅរដូវក្តៅក្នុងឆ្នាំបន្ទាប់ គឺនៅថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧ ពោលគឺរយៈពេលប្រាំខែមុនពេលដែលកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀងវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នា ត្រូវចូលជាធរមាន។ ទោះជាយ៉ាងណា ពីរសប្តាហ៍គត់នៅមុនពេលផុតសុពលភាពនៃកិច្ចព្រមព្រៀងផ្តល់កម្ចីនោះ ក្រុមហ៊ុនសិង្ហបុរីមួយ ឈ្មោះថា អ៊ីនវ៉ាយរ៉ុនមែនថល សឺលូសិន ហូលឌីង ភីធីអ៊ី អ៊ិលធីឌី (Environmental Solutions Holding Pte Ltd) ត្រូវបានចុះបញ្ជីដោយមានឈ្មោះ អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ ជាម្ចាស់ភាគហ៊ុនតែឯង។ នៅពេលដែលផុតរយៈពេលកម្ចីនោះ ភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន Tomi ត្រូវបានគេផ្ទេរទៅក្រុមហ៊ុនមេថ្មីមួយ ជាជាងទៅឱ្យអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ ដោយខ្លួនឯង។

នៅពេលដែលកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នា ចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ ពេលនោះ គេបានប្រើពេលបីសប្តាហ៍គត់ ដើម្បីផ្ទេរភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន Tomi បន្តទៅជាកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ ដែលអ្នកស្រីបានប្រើអាសយដ្ឋាននៅក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី។

មិនដល់មួយឆ្នាំក្រោយមកផង ពាក្យស្នើសុំមួយត្រូវបានគេដាក់ដើម្បីលុបឈ្មោះក្រុមហ៊ុន អ៊ីនវ៉ាយរ៉ុនមែនថល សឺលូសិន ហូលឌីង ភីធីអ៊ី អ៊ិលធីឌី ចេញពីបញ្ជីក្រុមហ៊ុននៅក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី។ ហេតុផលដែលត្រូវបានផ្តល់ឱ្យ គឺថា «ក្រុមហ៊ុននេះមិនបានចាប់ផ្តើមធ្វើពាណិជ្ជកម្មចាប់តាំងពីកាលបរិច្ឆេទនៃការបង្កើតក្រុមហ៊ុនមកម្ល៉េះ»។ ហេតុផលនេះហាក់បីដូចជាមិនសមទំនងទាល់តែសោះ ដោយសារតែក្រុមហ៊ុននេះបានទិញភាគហ៊ុន និងចំណាយអស់ ៨លានដុល្លារ ក្នុងរយៈពេល ១២ខែចុងក្រោយនោះ។

ទីបញ្ចប់ទៅ អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ ប្រាកដជាមានចម្ងល់ថាតើវាពិតជាចាំបាច់ដែរឬទេដែលត្រូវធ្វើដូច្នេះនោះ។ ប្រាកដណាស់ វាហាក់បីដូចជាចំណេញដល់ភ្នាក់ងារកម្រៃជើងសាររបស់អ្នកស្រី គឺលោក បូហ៍ ស៊ុន លឹម ដែលត្រូវបានតែងតាំងឱ្យក្លាយជាសមាជិកម្នាក់នៃក្រុមប្រឹក្សាភិបាលរបស់ក្រុមហ៊ុន Tomi កាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ ហើយដែលលោកទទួលបានប្រាក់ខែប្រចាំឆ្នាំចំនួន ៤ម៉ឺន (៤០.០០០) ដុល្លារ។ នេះបើយោងតាមឯកសារហិរញ្ញវត្ថុតម្កល់នៅគណៈកម្មការមូលប័ត្ររបស់អាមេរិក។

អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ ទំនងជាមិនបានគិតគូរដល់ការណ៍ដែលថា រឿងរ៉ាវទាំងនេះបានដំណើរការទៅដោយប្រសើរសម្រាប់អ្នកស្រីឡើយ។ អ្នកស្រីលែងជាប់កាតព្វកិច្ចនៃខចែងជាមួយលោក បូហ៍ ស៊ុន លឹម ទៀតហើយ។ នេះបើយោងតាមបណ្ឌិត ហាលឌេន ហ្សេន ដែលជាប្រធានអគ្គនាយកនៃក្រុមហ៊ុន Tomi។

បណ្ឌិត ហាលឌេន ហ្សេន បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំមិនគិតថាអ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ សប្បាយចិត្តខ្លាំងប៉ុន្មានទេចំពោះការវិនិយោគនេះ»។

នៅទីបញ្ចប់ទៅ រឿងរ៉ាវសម្ងាត់នៃប្រតិបត្តិការសាច់ប្រាក់ទាំងនេះ ពុំបានបង្កើតឱ្យមាននូវផលចំណេញដែលអាចនឹងត្រូវយកពន្ធបានឡើយ។ ក៏ប៉ុន្តែ សម្រាប់រាល់បរាជ័យដែលគេអាចមើលឃើញ ដូចជាករណីរបស់អ្នកស្រី ឡាវ សុខហ៊ុយ ជាដើមនេះ សំណួរគឺថា តើនៅមានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនប៉ុណ្ណានៅកម្ពុជា ត្រូវបានគេយកទៅវិនិយោគដោយស្ងាត់ៗ នៅក្រៅប្រទេស ខណៈចំណូលវិញត្រូវបានគេចាត់ចែងឱ្យរួចពន្ធនៅក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរីនោះ?

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។