សមាគមសម្ពន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តខ្មែរ ក្រុមយុវជនសកម្មការងារសង្គម គ្រោងប្រារព្ធពិធីរំឭកខួបមរណភាពរបស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី តាមរយៈសកម្មភាព៤ផ្សេងគ្នា ដើម្បីទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលរកយុត្តិធម៌ជូនបណ្ឌិត កែម ឡី។
ក្រុមយុវជនដែលសកម្មក្នុងការងារទ្រទ្រង់សង្គម គ្រោងនឹងធ្វើកម្មវិធី៤យ៉ាងដាច់ដោយឡែកពីគ្នា ដើម្បីរំឭកខួបនៃការបាញ់សម្លាប់បណ្ឌិត កែម ឡី កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦។
សកម្មភាពទាំងនោះរួមមានកម្មវិធីផតខាសត៍ (Podcast) ជជែកអំពីគំរូភាព និងវីរភាពលោកបណ្ឌិត កែម ឡី។ កម្មវិធីទាត់បាល់ពានរង្វាន់បណ្ឌិត កែម ឡី និងកម្មវិធីបង្សុកូល ឧទ្ទិសកុសលជូនលោកបណ្ឌិត កែម ឡី នៅស្តារម៉ាត ស្តុបបូកគោនៅថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ខាងមុខនេះ។ សម្រាប់សកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិ ក៏មានសកម្មភាពនៅទីសាធារណៈមួយផ្សេងទៀត ដែលគ្រោងនឹងធ្វើនៅថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ខាងមុខនេះដើម្បីរំឭកពីវីរភាពបណ្ឌិត កែម ឡី ដែរ។
សកម្មជនការងារសង្គម និងបរិស្ថាន លោក ម៉ា ចិត្រា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី២៨ មិថុនា ថា ការប្រារព្ធខួបមរណភាពនៃ បណ្ឌិត កែម ឡី នេះធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណង៣សំខាន់៖ ទី១ គឺដើម្បីបង្ហាញពីការដឹងគុណចំពោះលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ទី២ គឺដើម្បីរំឭកពីវីរភាព និងការលះបង់របស់លោកក្នុងការលើកកម្ពស់យុត្តិធម៌សង្គម និងទី៣ គឺដើម្បីទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលស្វែងរកជនពាក់ព័ន្ធនឹងឃាតកម្មលើលោកបណ្ឌិត កែម ឡី។ លោកបន្ថែមថា ពិធីនេះ ក៏ជាឱកាសសម្រាប់ពង្រឹងស្មារតីអ្នកធ្វើការងារសង្គម ឱ្យមានមនសិការស្នេហាជាតិ ហ៊ានលះបង់ក្ដីសុខផ្ទាល់ខ្លួន ដើម្បីលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដូចបណ្ឌិត កែម ឡី ដែរ។
លោក ម៉ា ចិត្រា៖ «នៅពេលដែលហែសពគាត់ពីវត្តចាស់ ទៅតាកែវហ្នឹង គឺមានដល់រាប់លាននាក់ អ៊ីចឹងខ្ញុំសង្ឃឹមថា បងប្អូនសាធារណជននឹងចងចាំនូវគុណតម្លៃនេះ ចងចាំនូវធនធានមនុស្សដ៏សំខាន់នេះ ហើយបើមិនអាចទៅចូលរួមនៅទីតាំងផ្ទាល់ទេ សូមសាធារណជនហ្នឹងចូលរួមចែករំលែកសាររបស់បណ្ឌិត កែម ឡី ហ្នឹងក្នុងបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដើម្បីជាតឹកតាងបង្ហាញថា អ្វីដែលលោកបណ្ឌិត កែម ឡី បានលើកឡើងសុទ្ធតែជាគំនិតដើម្បីកសាងសង្គមជាតិ ឱ្យមានភាពរីកចំរើនតទៅមុខទៀត»។
អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍសង្គម និងជាអ្នកវិភាគនយោបាយដ៏មានប្រជាប្រិយភាព បណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវបានខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់សម្លាប់នៅព្រឹកថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ នៅស្ដារម៉ាត (Star Mart) ក្នុងស្ថានីយលក់ប្រេងឥន្ធនៈកាល់តិច (Caltex) ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។ ការបាញ់ប្រហារនេះ កើតឡើងក្រោយពីអ្នកវិភាគរូបនេះបានផ្តល់បទសម្ភាសន៍ដល់បណ្ដាញព័ត៌មាន អំពីការកាន់កាប់ទ្រព្យសម្បត្តិ និងក្រុមហ៊ុនដ៏ច្រើនសន្ធឹករបស់ក្រុមគ្រួសារលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលបានលាតត្រដាងនៅក្នុងរបាយការណ៍របស់អង្គការឃ្លាំមើលពិភពលោក គ្លូបល វីតណេស (Global Witness)។
សំណុំរឿងឃាតកម្មដ៏កក្រើកនេះ តុលាការបានផ្ដន្ទាទោសបុរសម្នាក់ឈ្មោះ អឿត អាង ដែលហៅខ្លួនឯងថា ជួប សម្លាប់ ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត។ នៅក្នុងសវនាការជំនុំជម្រះ ជួប សម្លាប់ ដែលមិនដែលស្គាល់បណ្ឌិត កែម ឡី សោះនោះបានអះអាងសារភាពថា ខ្លួនជាអ្នកបាញ់សម្លាប់លោក កែម ឡី ដោយសារលោក កែម ឡី មិនព្រមសងប្រាក់ជំពាក់ចំនួន ៣.០០០ដុល្លារ។
ប៉ុន្តែក្រុមគ្រួសារលោក កែម ឡី និងក្រុមគ្រួសាររបស់លោក អឿត អាង មិនជឿថា ជាការពិតនោះទេព្រោះលោក អឿត អាង គឺជាមនុស្សក្រីក្ររស់នៅតំបន់ដាច់ស្រយាលក្នុងខេត្តសៀមរាប គ្មានប្រាក់ឯណាឱ្យលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ខ្ចីនោះទេ។
បើទោះជាគ្មានភស្តុតាង និងសាក្សីច្បាស់លាស់បញ្ជាក់ពីអង្គហេតុជុំវិញឃាតកម្មបណ្ឌិត កែម ឡី ក្ដី ក៏តុលាការក្រុងភ្នំពេញប្រើពេលតែមួយព្រឹក ចេញសាលក្រមកាត់ទោស ជួប សម្លាប់ ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត ដោយបន្សល់ទុកនូវភាពស្រពិចស្រពិល និងសំណួរជាច្រើនសម្រាប់មហាជន។
ក្រោយមានការរិះគន់ខ្លាំងៗពីមជ្ឈដ្ឋានជាតិ និងអន្តរជាតិ តុលាការបានសម្រេចបំបែកសំណុំរឿងនេះជាពីរ ដើម្បីស៊ើបអង្កេតរកអ្នកពាក់ព័ន្ធ ក្នុងរឿងកាន់អាវុធខុសច្បាប់របស់ជួប សម្លាប់ ។ ក៏ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៦ រហូតមកដល់ពេលនេះ តុលាការមិនបានផ្ដល់ព័ត៌មានស្ដីពីការវិវឌ្ឍនៃសំណុំរឿងទីពីរនេះឡើយ។
ក្នុងរយៈពេល៧ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ដែលតុលាការមិនបានផ្ដល់ព័ត៌មានអ្វីសោះ អំពីការវិវត្តនៃសំណុំរឿងទីពីរនេះធ្វើឱ្យមហាជនសង្ស័យថា តុលាការមិនបានធ្វើការស៊ើបអង្កេតលើរឿងនេះទេ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងប្រធានអង្គភាពនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន និងអ្នកនាំពាក្យនៃស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ លោក សាន សុខសីហា ដើម្បីបកស្រាយជុំវិញរឿងនេះបាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា។
ដោយឡែកអ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាច លោក សុខ ឥសាន សុំមិនបកស្រាយជុំវិញរឿងនេះឡើយ ដោយលោកបញ្ជាក់ថា លោកមិនបានដឹងពីដំណើររឿងក្ដីក្ដាំឃាតកម្មលោកបណ្ឌិត កែម ឡី នោះឡើយ។
ចំណែក ប្រធានសមាគមសម្ពន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តខ្មែរ លោក កើត សារ៉ាយ លើកឡើងថា ការបន្តទាមទារឱ្យមានយុត្តិធម៌ចំពោះបណ្ឌិត កែម ឡី នេះ ពីព្រោះតុលាការបានផ្ដន្ទាទោសតែបុរសតែម្នាក់គត់គឺ អឿត អាង ហៅជួប សម្លាប់ ដែល ជាឈ្មោះដ៏ចម្លែកមួយ។ ឈ្មោះដ៏ព្រឺព្រួចនេះ សូម្បីតែម្ដាយរបស់ អឿត អាង ក៏មិនដឹងថាកូនរបស់គាត់ឈ្មោះ ជួប សម្លាប់ ដែរ។ លោកបន្ថែមថា ការមិនផ្ដល់យុត្តិធម៌ដល់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី គ្រួសារ និងសង្គមកម្ពុជា មិនត្រឹមតែទុកឱ្យអំពើនិទ្ទណ្ឌភាពបន្តកើតមានប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជាការបន្តគំរាមកំហែងទៅដល់អ្នកដែលមានភាពក្លាហាន ក្នុងការបញ្ចេញមតិរិះគន់ចំណុចខ្វះខាតរបស់រដ្ឋាភិបាលទៀតផង។
លោក កើត សារ៉ាយ៖ «រឿងយុត្តិធម៌ យើងចង់បានណាស់សម្រាប់បណ្ឌិត កែម ឡី ប៉ុន្តែលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ចង់បានជាងនេះគឺយុវជនយើងដែលជាឈាមថ្មី ចាប់ផ្ដើមខ្វល់ខ្វាយអំពីជាតិមាតុភូមិ ត្រូវតែពង្រឹងស្មារតី និងឆន្ទៈឱ្យដូចជាលោកបណ្ឌិត ដែលស៊ូស្លាប់នៅតែនិយាយការពិត គោលដៅរបស់គាត់ គឺដើម្បីត្រួសត្រាយជួយសម្អាតសង្គមយើងឱ្យមានរបៀប មានរបបត្រឹមត្រូវ ដូច្នេះសុំកុំឱ្យលុះនៅក្នុងលាភសក្ការៈ ផ្លាស់ប្ដូរពីមើលឃើញខុសទៅជាត្រូវ មើលឃើញសទៅជាខ្មៅ ឬក៏មើលឃើញខ្មៅទៅជាស ឃើញអាក្រក់ទៅជាល្អ។ ដូច្នេះខ្ញុំសូម បើសិនជាអ្នកទាំងអស់គ្នានៅគោរពស្រលាញ់លោកបណ្ឌិត សូមព្យាយាមពង្រឹងស្មារតីឱ្យដូចជាស្មារតីដែលលោកបណ្ឌិតផ្ដល់ជូនជាគំរូ»។
បើទោះបីជាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់លើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកគឺជាអ្នកខាតពីមរណភាពបណ្ឌិត កែម ឡី និងបានចោទប្រកាន់គណបក្សប្រឆាំងនៅពីក្រោយការសម្លាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី យ៉ាងណាក្ដី ក៏ភរិយារបស់បណ្ឌិត កែម ឡី គឺអ្នកស្រី ប៊ូ រចនា បានចោទប្រកាន់ត្រង់ៗ តាមហ្វេសប៊ុក និងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ថា របបលោក ហ៊ុន សែន ជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងការសម្លាប់ប្ដីលោកស្រី ដូច្នេះហើយទើបអ្នកផ្ដួចផ្ដើមគំនិត អ្នកផ្ដល់មធ្យោបាយ និងជនដៃដល់ពិតប្រាកដបន្តរស់នៅក្រៅសំណាញ់ច្បាប់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។