រាជបណ្ឌិត្យសភា​ផ្ដល់​គំនិត​ឲ្យ​អ្នក​នយោបាយ​​ធ្វើ​វិសោធនកម្ម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​​ក្នុង​ករណី​ជម្លោះ​ព្រំដែន

0:00 / 0:00

រាជបណ្ឌិត្យសភា​ផ្ដល់​គំនិត​ដល់​អ្នក​នយោបាយ​ឲ្យ​ធ្វើ​វិសោធនកម្ម​មាត្រា​២ នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក្នុង​ករណី​បញ្ហា​ព្រំដែន​ពុំ​អាច​រក​ច្រក​ចេញ​ឃើញ។

អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​យល់​ថា ការ​ស្នើ​នេះ​គឺ​ជា​សិទ្ធិ​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ ប៉ុន្តែ​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​បដិសេធ​ការ​យល់​ឃើញ​នេះ។ ទោះបីជា​គណបក្ស​កាន់​អំណាច និង​បក្ស​ប្រឆាំង​នៅ​ខ្វែង​គំនិត​គ្នា​រឿង​ផែនទី តែ​គណបក្ស​ទាំង​២ បាន​ឯកភាព​គ្នា​លើ​ផែនទី ខ្នាត​មួយ​លើ​រយ​ពាន់​ដែល​ចែង​ក្នុង​មាត្រា​នេះ។

ជម្លោះ​ព្រំដែន​កម្ពុជា-​វៀតណាម ជំរុញ​ឲ្យ​ក្រុម​បណ្ឌិត​នៃ​រាជបណ្ឌិត្យសភា​ស្វះស្វែង​រក​ឯកសារ និង​ផែនទី​យក​ផ្ទៀងផ្ទាត់​ដើម្បី​ប្រៀបធៀប​ទៅ​នឹង​ផ្ទៃដី​ពិត​ប្រាកដ។ ថ្លែង​នៅក្នុង​សន្និសីទ​សារព័ត៌​មាន​នៅ​រាជបណ្ឌិត្យសភា នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២២ ខែ​កក្កដា លោក​បណ្ឌិត សុខ ទូច ប្រធាន​ក្រុម​ការងារ​ស្រាវជ្រាវ​នៃ​រាជបណ្ឌិត្យសភា​បង្ហាញ​ថា អ្វី​ដែល​ក្រុម​លោក​ធ្វើ គឺ​ដើម្បី​មាន​ការ​ឯកភាព​ជាតិ​ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ព្រំដែន និង​ចង់​បាន​ឯកសារ​ផែនទី​ពី​អ្នក​ស្នេហា​ជាតិ។

ប្រធាន​វិទ្យាស្ថាន​ទំនាក់ទំនង​អន្តរជាតិ​កម្ពុជា នៃ​រាជបណ្ឌិត្យសភា​កម្ពុជា លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច ថ្លែង​ថា អនុសាសន៍​វិសោធនកម្ម​មាត្រា​២ នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ គឺ​ចំណុច​ខ្នាត​ផែន​ទី​១​លើ​មួយ​រយ​ពាន់។ លោក​បន្ត​ថា ក្នុង​ករណី​អ្នក​នយោបាយ មាន​ផែនទី​ខ្នាត​ផ្សេង​ទៀត​ដែល​ផ្តល់​ប្រយោជន៍​ច្រើន​ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ព្រំដែន​ជាមួយ​ប្រទេស​ជិត​ខាង៖ «ក្នុង​ករណី​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​អត់​មាន​ផែនទី​បោន និង​ប្រទេស​មហា​អំណាច​មាន​ផែនទី​ផ្សេង​ដែល​ល្អ​ជាង​នេះ​ទៀត បើ​យើង​មិន​វិសោធនកម្ម ធ្វើ​ម៉េច​យើង​បាន​ផែន​ទី​ប្រើ»

អនុសាសសន៍​ដែល​រាជបណ្ឌិត្យសភា​អាច​ផ្តល់​ជា​គំនិត​ទៅ​អ្នក​នយោបាយ​បាន​មាន ៥​ចំណុច​ធំៗ​រួម​មាន ទី​១ សូម​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​រក្សា​ឯកភាព​ជាតិ​ក្នុង​ការ​ចរចា​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ព្រំដែន​ទី​២ ក្រោយ​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន ដែល​រដ្ឋាភិបាល​គប្បី​យក​លទ្ធផល​ទៅ​សុំ​ការ​យល់​ព្រម​ពី​អង្គនីតិប្បញ្ញត្តិ ទី​៣ ប្រសិនបើ​មាន​ការ​រាំងស្ទះ​ណា​មួយ​ពី​ការ​ប្រើប្រាស់​ផែនទី​ដែល​មិន​ឆ្លើយតប​នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ គប្បី​វិសោធនកម្ម​មាត្រា ២ នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ទី​៤ គួរ​ប្រែ​តំបន់​ព្រំដែន​ទៅ​ជា​កន្លែង​អភិវឌ្ឍន៍ និង​ចំណុច​ចុង​ក្រោយ ការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ព្រំដែន​ត្រូវ​ផ្អែក​គោល​សន្តិភាព​សហ​វិជ្ជមាន​ដោយ​ស្រប​ច្បាប់​ជាតិ និង​ច្បាប់​អន្តរជាតិ។

អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន្ត និយាយ​ថា នេះ​ជា​មតិ​របស់​រាជបណ្ឌិត្យសភា ប៉ុន្តែ​លោក​ថា មាត្រា​២ នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​នេះ ពុំ​មែន​អ្នក​នយោបាយ​ចេះ​តែ​វិសោធនកម្ម​នោះ​ទេ ព្រោះ​ត្រូវ​ការ​សំឡេង​ភាគ​ច្រើន​ដាច់ខាត ២ ភាគ ៣ នៅ​ក្នុង​សភា។

អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​រូប​នេះ លើក​ឡើង​បញ្ហា​ព្រំដែន​កើត​ឡើង​នេះ មិនមែន​ជា​រឿង​ថ្មី​ឡើយ ព្រោះ​នៅ​ពេល​បោះ​ឆ្នោត​ខិត​ជិត​មក​ដល់​អ្នក​នយោបាយ​មួយ​ចំនួន តែង​តែ​សើរើ​រឿង​ព្រំដែន៖ «នេះ​ជា​ការ​មាន​មតិ​របស់​គាត់ ខ្ញុំ​មិន​យល់​ដែរ​រឿង​ហ្នឹង»

​មាត្រា​២ នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ចែង​ថា បូរណភាព​ទឹកដី​របស់​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា មិន​អាច​រំលោភ​បាន​ជា​ដាច់ខាត​ក្នុង​ព្រំដែន​របស់​ខ្លួន ដែល​មាន​កំណត់​ក្នុង​ផែនទី​ខ្នាត ១/១០០.០០០ ធ្វើ​នៅ​ចន្លោះ​ឆ្នាំ​១៩៣៣-​១៩៥៣ ហើយ​ដែល​ត្រូវ​ទទួល​ស្គាល់​ជា​អន្តរជាតិ នៅ​ចន្លោះ​ឆ្នាំ​១៩៦៣-​១៩៦៩។

ទោះ​យ៉ាង​ណា តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន មិន​យល់​ស្រប​ការ​លើក​ឡើង​របស់​រាជបណ្ឌិត្យសភា​កម្ពុជា​ទេ។ លោក​ថា ប្រសិន​ប្រទេស​កម្ពុជា មិន​ប្រើ​ខ្នាត​ផែនទី ១/១០០.០០០ កម្ពុជា​នឹង​ខាតបង់​ដី​របស់ខ្លួន៖ «បើសិន​ធ្វើ​វិសោធនកម្ម​មាត្រា​២ នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ គឺ​បើក​ផ្លូវ​ឲ្យ​ប្រើ​ផែនទី​ដែល​ភ្ជាប់​សន្ធិសញ្ញា​ទសវត្ស​ទី​៨០ ដែល​វៀតណាម គ្រប់គ្រង។ ដូច្នេះ លោក សុខ ទូច និយាយ​ចង់​ឲ្យ​ប្រើ​ផែនទី​វៀតណាម ហើយ»

​លោក​បណ្ឌិត សុខ ទូច ឲ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា រាជបណ្ឌិត្យសភា​បាន​ស្នើ​សុំ​ផែនទី​ពី​រដ្ឋាភិបាល អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ប្រទេស​មហា​អំណាច។ ប៉ុន្តែ​ទើប​ទទួល​ពី​រដ្ឋាភិបាល និង​លោក ស៊ាន ប៉េងសែ។ ដោយ​ឡែក រាជបណ្ឌិត្យសភា មិន​ទាន់​ទទួល​បាន​ផែនទី​ពី​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ពី​ប្រទេស​មហាអំណាច​ទាំង​៣ ដូចជា បារាំង អង់គ្លេស និង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។

នាយក​ប្រតិបត្តិ​គណៈកម្មការ​ដើម្បី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ដោយ​សេរី និង​យុត្តិធម៌​នៅ​កម្ពុជា លោក គល់ បញ្ញា យល់​ថា មាត្រា​២​នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​មាន​សារសំខាន​សម្រាប់​កម្ពុជា ដែ​ទាក់ទង​បូរណភាព​ទឹក​ដី។

លោក គល់ បញ្ហា លើក​ឡើង​ថា ទោះ​សព្វថ្ងៃ​នេះ គណបក្ស​កាន់​អំណាច និង​បក្ស​ប្រឆាំង​នៅ​ខ្វែង​គំនិត​គ្នា​រឿង​ផែនទី ប៉ុន្តែ​គណបក្ស​ទាំង​២ បាន​ឯកភាព​គ្នា​លើ​ផែន​ទី​មួយ​លើ​មួយ​រយ​ពាន់​ដែល​ចែង​ក្នុង​មាត្រា​នេះ៖ «រឿង​នេះ​មិន​អាច​ទៅ​ធ្វើ​វិសោធនកម្ម​ទេ ព្រោះ​ទាក់ទង​បូរណភាព​ទឹក​ដី ធម្មតា​មិន​ងាយ​បាន​ត្រូវ​គ្នា»

​លោក​បណ្ឌិត សុខ ទូច ឲ្យ​ដឹង​ថា ជំហាន​ដំបូង​នៃ​ការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ដំបូង​ឡើយ​គឺ​សិក្សា​ទ្រឹស្ដី​សិន បន្ទាប់​មក​ក្រុម​លោក​នឹង​ចុះ​សិក្សា និង​សម្ភាស​ពលរដ្ឋ​តាម​ព្រំដែន និង​មន្ត្រី​ជំនាញ បន្ទាប់​មក​គឺ​ចេញ​របាយការណ៍​នៃ​ការងារ​នេះ៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖

ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។